3 kỹ năng cần gấp rút chuẩn bị cho thị trường lao động tương lai

“Chiến lược lao động – việc làm năm 2023 – 2025 và tầm nhìn cho tới năm 2030 của TP.HCM” mới được UBND TP.HCM phê duyệt hồi giữa tháng 5 đánh giá rằng trong thời gian tới, thị trường lao động TP.HCM nói riêng và Việt Nam nói chung sẽ có nhiều thay đổi lớn.

Để chuẩn bị cho tương lai, người lao động cần lưu ý trau dồi 3 kỹ năng sau:

1. Kỹ năng cho chuyển đổi số

UBND TP.HCM dự đoán rằng các kỹ năng mới trong nền kinh tế số có thể phát sinh theo 3 hướng: Một là người lao động trong mọi ngành nghề cần có các kỹ năng công nghệ số, công nghệ thông tin để làm việc hằng ngày.

Hai là, người lao động trong lĩnh vực sản xuất các sản phẩm và dịch vụ công nghệ số, công nghệ thông tin, phần mềm, trang web, thương mại điện tử, đám mây và dữ liệu lớn… cần kỹ năng chuyên môn về công nghệ thông tin để lập trình, phát triển ứng dụng và quản lý mạng.

Ba là, người lao động phải có những kỹ năng hỗ trợ về công nghệ số để thay đổi giúp công việc được xử lý nhanh hơn.

Do đó, TP.HCM cần xác định và đào tạo kiến thức, kỹ năng cơ bản về kỹ thuật số (digital literacy).

Theo từ điển của Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp quốc tế (UNEVOC) thuộc UNESCO, kiến thức kỹ thuật số là khả năng truy cập, quản lý, hiểu, tích hợp, giao tiếp, đánh giá, tạo ra thông tin một cách an toàn và phù hợp thông qua các công nghệ kỹ thuật số. Nó bao gồm nhiều kỹ năng khác nhau như hiểu biết về máy tính, công nghệ thông tin, truyền thông.

Trong đó, các kỹ năng cơ bản có thể kể đến là sử dụng các phần mềm văn phòng như xử lý văn bản, email, trình chiếu; tạo và chỉnh sửa hình ảnh, âm thanh, video; sử dụng trình duyệt web và công cụ tìm kiếm trên internet.

ĐÀO NGỌC THẠCH

2. Kỹ năng cho nền kinh tế xanh

Việc làm xanh là một xu thế toàn cầu. Do đó, đòi hỏi người lao động phải có nhận thức về việc làm xanh (green jobs) và các kỹ năng xanh.

Theo từ điển tổng hợp của UNEVOC, các kỹ năng cho nền kinh tế xanh bao gồm việc người lao động có hiểu biết, tư duy và hành động vì sự phát triển bền vững và môi trường.

Các kỹ năng cụ thể có thể kể đến bao gồm sử dụng các công nghệ và quy trình sản xuất sạch, nhằm bảo vệ hệ sinh thái và đa dạng sinh học, giảm mức tiêu thụ năng lượng. Ngoài ra, đó còn là các kỹ năng chuyên môn cao để phát triển và triển khai các công nghệ xanh như năng lượng tái tạo, xử lý hoặc tái chế nước thải.

3. Kỹ năng nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo

TP.HCM định hướng sẽ tuyển dụng, đào tạo và phát triển nhân tài từ sớm. Đồng thời, đào tạo và nâng cao trình độ của nhân lực nghiên cứu khoa học thông qua triển khai nhiệm vụ nghiên cứu, phát triển công nghệ tại các cơ sở nghiên cứu, đào tạo có uy tín ở trong và nước ngoài.

Theo Tổ chức hợp tác và phát triển kinh tế châu Âu (OCED), kỹ năng nghiên cứu phát triển và đổi mới sáng tạo có rất nhiều cách hiểu. Chúng có thể bao gồm các kỹ năng cơ bản như đọc và viết, kỹ năng học thuật, kỹ năng kỹ thuật, kỹ năng giải quyết vấn đề và các kỹ năng “mềm” như cởi mở, lãnh đạo, đa văn hóa. Ngoài ra, còn có các kỹ năng quản lý và kinh doanh, thiết kế và đóng góp ý tưởng mới.