9GAG + HAIVL – ÔNG TỔ NGÀNH MEME
Bài viết nói về không chỉ một mà hai website dù khác nhau về ngôn ngữ nhưng đều có chung một mục đích là mang lại tiếng cười, những giây phút giải trí cho giới trẻ sau một ngày dài – 9gag và Haivl.
𝟏/ 𝐋𝐢̣𝐜𝐡 𝐬𝐮̛̉ 𝐡𝐢̀𝐧𝐡 𝐭𝐡𝐚̀𝐧𝐡.
Haivl được thành lập vào năm 2012 bởi anh Võ Thanh Quảng – cựu sinh viên đại học FPT với mục đích y chang 9GAG, rất có thể Founder Võ Thanh Quảng đã có ý tưởng thành lập Haivl từ 9GAG vì 2 trang rất giống nhau từ cách thiết kế website cho đến mô hình hoạt động. Trong 2 năm hoạt động ngắn ngủi thì haivl đã thu hút được tới 37 triệu lượt xem hàng tháng nhưng bị bắt phải dừng hoạt động và bán một phần của mình cho trang 24h với giá 33 tỷ vì vi phạm Điều 235 trong bộ luật hình sự “Tội truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy” (Chắc hẳn các bạn cũng biết một trong những thủ phạm nổi tiếng nhất cho tội danh này chính là bộ truyện Kim Chi – Củ Cải huyền thoại). Tuy nhiên Haivl đến nay vẫn hoạt động trên cả Facebook và website dưới những cái tên khác và có những nội dung đã được edit cẩn thận để không phạm phải sai lầm trên. Fanpage của haivl trên Facebook hiện nay có tên “Góc Thư Giãn” có tổng cộng hơn 12 triệu lượt like (hiện đã bán), còn trang website có tên là xabuon.com, xem.vn…vv nhưng không được nổi tiếng cho lắm.
Mô hình kinh doanh và vận hành của 9GAG và Haivl cơ bản giống hệt nhau, cả 2 trang đều là một platform để người dùng có thể tự do chia sẻ những content của mình. Nội dung của các content này hầu như không có giới hạn, từ meme, cho đến chính trị, thức ăn, ảnh đẹp,…. Độ hot của chúng sẽ được đánh giá bởi chính những lượt upvotes và downvotes từ những users khác. Nói cách khác 9GAG và haivl như một xã hội tự do trên không gian mạng vậy, nơi mà mọi người có thể chia sẻ bất kỳ thứ gì mà họ thích theo nhiều cách khác nhau. Thức sự mà nói, đây chính là nơi bắt nguồn của rất nhiều thể loại trend trong giới trẻ.Có thể nói, bản chất của 2 trang này tương tự như 1 group trên FB vậy. Mỗi thành viên đều có thể tự sáng tạo nội dung và đăng lên. Admin của group sẽ duyệt các bài trước khi cho hiện lên page của mình. Có thể nói, nền tảng của họ thì không có gì đặc biệt, nhưng thứ khiến người dùng phát nghiện chính là việc họ đã thành công trong việc tạo ra một cộng đồng chia sẻ những nguồn cảm hứng bất tận. Đúng nghĩa với câu slogan của Haivl – “Xả Stress tại Haivl.com”Vậy thì họ kiếm doanh thu kiểu gì? Tất nhiên là quảng cáo rồi. Theo nhiều nguồn tin, hiện tại 9GAG có thể kiếm số tiền lên tới $1,2 triệu USD một tháng, còn Haivl ở thời điểm đóng cửa thì doanh thu trung bình của họ là 800 triệu VNĐ mỗi tháng? Thực sự mà nói đây là con số siêu lợi nhuận. Bạn thử nghĩ xem, đâu có bao nhiêu công sức xây lên trang web như vậy cơ chứ, nội dung thì được tất cả thành viên xây dựng…Ở thời điểm ban đầu thì phương thức quảng cáo của cả 9GAG và haivl là đặt những banner quảng cáo trên website của mình. Họ thừa biết rằng điều này sẽ làm trang mất đi tính chuyên nghiệp và thân thiện vì chả ai thích quảng cáo cả, thế nên hiện nay phương thức quảng cáo của cả 2 thương hiệu đều đã cải tiến đáng kể. Đối với 9GAG thì hiện tại họ không đặt banner quảng cáo trên website nữa, thay vào đó họ đặt trên điện thoại. Để loại bỏ quảng cáo và có những lợi ích khác thì người dùng phải trả phí là $5 USD hoặc $20 USD. Tuy nhiên đây chỉ là một nguồn thu rất nhỏ của 9GAG từ cộng đồng, nguồn thu lớn nhất của họ nằm ở việc quảng cáo cho những doanh nghiệp, cá nhân khác. Có thể nói khách hàng của 9GAG chiếm phần lớn là những page cần được PR vì nếu theo dõi fanpage 9GAG thường xuyên thì các bạn có thể để ý 9GAG luôn để link instagram, twitter, facebook trong một số những bài đăng của mình. Ở những bài post mà không có nhắc đến một page nào thì có thể hiểu đó chỉ là những bài đăng tăng tương tác. 9GAG còn tạo ra những fanpage con khác như 9GAG cute, 9GAG Foodgasm,… để quảng cáo cho nhiều loại page ở những phân khúc khác nhau. Vì là những trang con, nên chúng có ít lượt like và lượt tương tác hơn trang mẹ cũng như đối tượng người xem của những trang con này khác nhau. Với ngân sách thấp thì các page chỉ có thể được quảng cáo ở những trang con, ngược lại với budget cao thì sẽ được PR tại trang mẹ. Vì chỉ có 2 nguồn thu này cũng như việc phương thức quảng cáo của 9GAG chỉ thu hút những page nhỏ đến vừa chứ không phải những doanh nghiệp lớn nên có thể hiểu dù có 150 triệu người truy cập hàng tháng nhưng 9GAG chỉ kiếm được có $1,2 triệu USD với trung bình là 0,008 USD một người truy cập/ tháng, một con số quá nhỏ so với một thương hiệu khác có mô hình khá tương đương là Pinterest khi mà trung bình trang này kiếm được 0,07 USD từ một người truy cập/thángCòn đối với Haivl ngày nay thì có lẽ mục đích duy trì của họ hiện tại là mang lại tiếng cười thôi chứ không tạo ra doanh thu như 9GAG bởi vì fanpage “Góc Thư Giãn” của họ không hề quảng cáo cho bất kỳ một page hay thương hiệu nào cả ngoài việc chia sẻ những bài đăng từ báo phunet.info và lâu lâu từ những tờ báo nhỏ khác. Có vẻ như những content của “Góc Thư Giãn” là của chính họ chứ không phải của cộng đồng giống hồi xưa nữa vì concept những bài post của họ trong vài năm gần đây rất giống nhau.
Nhìn vào 9GAG và Haivl có thể thấy chỉ cần bạn có một ý tưởng có thể thu hút được nhiều người lại với nhau thì kiểu gì bạn cũng có thể tạo ra doanh thu. Tuy nhiên, khá đáng tiếc khi Haivl không thể phát triển như 9GAG bây giờ bởi vì môi trường kinh doanh không cho phép họ thực hiện điều đó. Phải nói lại rằng, Haivl đã từng là 1 hiện tượng trong giới trẻ, họ đã bỏ xa rất nhiều đối thủ khác khi muốn cạnh tranh với mình. Ngày nay, mỗi khi mở trình duyệt lên thì luôn bật sẵn tab FB thì ngày xưa luôn sẵn có tab Haivl vậy. Tất nhiên nói đi cũng phải nói lại, cái thời điểm mà Haivl đứng trên đỉnh như vậy thì FB cũng còn chưa gọi là nổi ở VN so với bây giờ. Đồng thời, cùng thời điểm đó, FB cũng dính vài rắc rối ở VN khi mà các nhà mạng muốn chặn FB ở VN.Đây là bài học cho mọi Startup khác khi muốn copy những mô hình nước ngoài về Việt Nam vì dù nó là mô hình hay cỡ nào nhưng hãy ghi nhớ là điều kiện kinh doanh của mỗi quốc gia là khác nhau.
Đây là phân tích cá nhân, có nhiều nguồn tin xưa hơn những meme đầu tiên được tạo ra là ở 4Chan và Reddit !!