Sẽ thanh, kiểm tra các cơ sở bảo trợ xã hội trên toàn quốc

Thanh, kiểm tra sâu về tiếp nhận nguồn hỗ trợ, quản lý tài chính

Ông Đặng Hoa Nam, Cục trưởng Cục Trẻ em (Bộ LĐ-TB-XH), cho biết trước khi vụ việc bạo hành trẻ em tại Mái ấm Hoa Hồng bị phanh phui, cơ quan chức năng TP.HCM đã kiểm tra cơ sở này nhưng chưa phát hiện ra sai phạm; có thể là do chỉ kiểm tra các điều kiện hoạt động, cơ sở vật chất, môi trường, con người…

ẢNH: UYỂN NHI

Tới đây, Bộ LĐ-TB-XH đề nghị TP.HCM kiểm tra, thanh tra toàn diện tất cả quy định của pháp luật đối với hoạt động của các cơ sở bảo trợ xã hội. Bên cạnh kiểm tra điều kiện hoạt động, cơ sở vật chất…, còn phải kiểm tra sâu hơn về tiếp nhận các nguồn hỗ trợ, quản lý tài chính, nguồn hàng, tiền hàng…

Ngoài ra, các cơ sở bảo trợ xã hội phải thường xuyên rà soát, báo cáo đối tượng, lập danh sách, tìm nguồn gốc trẻ em, đặc biệt là trẻ em sơ sinh, bởi nếu không rất dễ phát sinh liên quan đến mua bán người.

Ông Nam nêu rõ: “Qua mở rộng kiểm tra tại TP.HCM cũng phát hiện nhiều cơ sở có chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ sơ sinh; không nắm được nơi đi, nơi đến của trẻ; tình trạng của trẻ, giấy tờ tùy thân, nguồn gốc của trẻ… theo Nghị định 56/2017 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của luật Trẻ em và Thông tư 14/2020 của Bộ LĐ-TB-XH hướng dẫn quy trình về chăm sóc thay thế cho trẻ em. Do đó, chúng ta phải thanh tra, kiểm tra toàn diện tất cả các quy định của pháp luật, chứ không chỉ kiểm tra căn cứ vào Nghị định 103/2017 của Chính phủ về thành lập, giải thể các cơ sở trợ giúp xã hội”.

Với trách nhiệm là cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực chăm sóc, bảo vệ trẻ em, ông Đặng Hoa Nam cho hay sẽ kiến nghị với Bộ LĐ-TB-XH chỉ đạo thanh tra bộ thanh tra, yêu cầu các địa phương kiểm tra toàn diện tất cả các quy định pháp luật thì mới phát hiện ra những sai sót. “Sang năm 2025 sẽ phải tăng cường yêu cầu các địa phương thanh tra, kiểm tra toàn diện các cơ sở chăm sóc nuôi dưỡng trẻ em, biến việc này thành việc làm thường xuyên”, ông Nam nói.

Theo ông Nam, Nhà nước khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia xã hội hóa chăm sóc, bảo vệ trẻ em, nhưng mặt khác cũng phải quản lý được. “Nguồn lực xã hội phải được đóng góp tập trung, đúng nơi, đúng lúc, không thể để phát sinh các trường hợp lợi dụng chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ nhằm thu hút nguồn tài trợ của các nhà hảo tâm là không ổn, gây phản cảm. Nếu chúng ta không quản lý được sẽ làm mất niềm tin của xã hội vào các hoạt động từ thiện nhân đạo, đặc biệt đối với trẻ em”, ông Nam bày tỏ.

Kiến nghị xây dựng luật về hoạt động từ thiện xã hội

Cục trưởng Cục Trẻ em cũng cho rằng, việc xảy ra một số trường hợp bạo hành, xâm hại trẻ em tại những cơ sở trợ giúp xã hội cho thấy các cơ quan quản lý mới chỉ bổ sung, sửa đổi quy định dưới dạng nghị định. Nhưng tới đây, phải tiến đến xây dựng thành luật về các hoạt động từ thiện nhân đạo.

ẢNH: TRẦN DUY KHÁNH

“Nhiều quốc gia có quy định rất chặt chẽ về các hoạt động xã hội, hoạt động từ thiện, nếu không sẽ rất khó quản lý. Chúng ta phải kiến nghị nâng các quy định về hoạt động xã hội, từ thiện xã hội lên thành luật, để làm sao điều chỉnh được những vấn đề liên quan thu hút nguồn lực xã hội, giải quyết các vấn đề xã hội, cùng chung tay với Nhà nước chăm sóc các đối tượng yếu thế”, ông Nam nêu ý kiến.

Ngoài ra, theo Cục trưởng Cục Trẻ em, mới đây ngày 30.8, Phó thủ tướng Lê Thành Long đã ký ban hành Nghị định 110/2024 về công tác xã hội. Nghị định này phải được triển khai rốt ráo để có nguồn nhân lực, có đội ngũ những người làm công tác xã hội thì họ mới có thể tham gia vào công tác giám sát thường xuyên, với từng trường hợp. Còn nếu chỉ thanh tra thì không ăn thua.

Cơ sở nuôi dưỡng trẻ em lắp đặt camera giám sát 24/24 giờ

Trao đổi với Thanh Niên ngày 8.9, Thứ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Nguyễn Văn Hồi cho biết qua vụ việc của Mái ấm Hoa Hồng, tới đây Bộ LĐ-TB-XH sẽ yêu cầu các cơ sở bảo trợ xã hội nuôi dưỡng trẻ tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc giám sát, lắp đặt camera giám sát 24/24 giờ.

Ngoài ra, Bộ LĐ-TB-XH sẽ tiếp tục có văn bản chỉ đạo các địa phương, sở LĐ-TB-XH phối hợp với các sở, ngành liên quan tăng cường thanh tra, kiểm tra. Cơ sở nào chưa có giấy phép phải dừng hoạt động, cơ sở nào chưa hội tụ đủ các tiêu chí điều kiện phải khẩn trương hoàn thiện để tăng cường năng lực chăm sóc trẻ em. “Quy định của pháp luật nghiêm cấm việc thiện nguyện để trục lợi, nghiêm cấm các hành vi bạo lực, bạo hành xâm hại trẻ em. Nếu vi phạm, nhẹ thì xử phạt hành chính, nặng xử lý hình sự”, Thứ trưởng Hồi cho hay.

Liên quan đến cơ chế giám sát tại các cơ sở trợ giúp xã hội, ông Đặng Hoa Nam cho rằng cần phải bổ sung xây dựng các định mức kinh tế kỹ thuật, các tiêu chuẩn tăng cường hệ thống giám sát, chức năng giải trình. Các địa phương có thể ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, hình thành cơ sở dữ liệu, yêu cầu các cơ sở phải thường xuyên trao đổi với các đầu mối là sở LĐ-TB-XH hoặc phòng LĐ-TB-XH.

Cùng với yêu cầu trên, phải xây dựng quy chế để giám sát, bảo vệ trẻ em nội bộ tại các cơ sở chăm sóc trẻ ngoài công lập, triển khai lắp đặt camera giám sát. Đặc biệt, đối với các cơ sở chăm sóc trẻ nhỏ phải có hệ thống chia sẻ dữ liệu với các cơ quan chức năng để có thể theo dõi, kiểm tra, giám sát bất kỳ lúc nào.

Theo ông Nam, nếu những cơ chế, quy định trên được thực hiện một cách đồng thời sẽ phòng ngừa, kiểm soát và ngăn chặn được những vụ việc bạo hành đau lòng xảy ra như thời gian vừa qua.