Hãy hiểu bản thân trước khi muốn quản lý và phát triển
Tháng chín 14, 2024
Mình đã từng tiếp xúc và có ý định làm tại nhiều lĩnh vực: dạy học, thiết kế đồ họa, bán lẻ, content marketing, UX designer. Và giờ mình quyết định phát triển sự nghiệp độc lập với viết (solopreneur).
Có lĩnh vực, chưa đầy một tháng mình đã từ bỏ.
Mình đã nghĩ về lí do vì sao lại từ bỏ dễ dàng đến vậy, và cho tới thời điểm này mới nhận ra: do chưa hiểu rõ bản thân phù hợp với điều gì tại từng khía cạnh của một nghề nghiệp.
Vì vậy, bài viết này sẽ có hai nội dung chính:
1. Giải thích vì sao hiểu bản thân lại quan trọng và nên là bước đầu tiên trước khi xây dựng kế hoạch hành động với một định hướng nghề nghiệp mới
2. Cách để hiểu bản thân
Chúng ta cùng bắt đầu nhé.
————–
1. SỰ QUAN TRỌNG CỦA VIỆC HIỂU BẢN THÂN
Những bạn nào đã từng quản lý đội nhóm thì đều biết rằng, trước khi thực hiện một nhiệm vụ nào đó, ta cần biết:
– Nhóm mình quản lý có những ai/nhóm nhỏ nào?
– Mỗi người/nhóm nhỏ có điểm mạnh và vai trò gì?
– Sự liên kết giữa các bạn/nhóm nhỏ đó là gì?
Để khi có yêu cầu cụ thể, ta biết phân chia công việc sao cho phù hợp với đặc trưng, điểm mạnh của từng người/nhóm nhằm hướng đến quy trình hợp lí và hiệu quả nhất.
Vậy, muốn quản lý sự vận hành một bộ máy nào đó, thì đầu tiên, cần biết bộ máy đó gồm có những yếu tố gì và hiểu vai trò của từng yếu tố trong đó.
Đối với sự phát triển, mình nghĩ bản chất của nó là:
– Cải thiện những điều chưa tốt, để trở nên tốt
– Phát triển những điều tốt, để trở nên tốt hơn
– Học hỏi những điều chưa biết, để trở nên có tri thức hơn
Vậy, nếu muốn “tốt, tốt hơn, tri thức hơn” thì điều đầu tiên, cần phải biết được “những điều chưa tốt, điều tốt, và điều chưa biết” và hiểu cụ thể “chưa tốt ở đâu, tốt ở đâu, không biết điều gì” để có định hướng phát triển phù hợp.
Bạn có thấy rằng: xuất phát điểm của cả quản lý và phát triển đều là sự HIỂU BIẾT về đối tượng đang tồn tại, rồi sau đó mới quản lý, phát triển hiệu quả hơn không?
Trong khía cạnh quản lý và phát triển bản thân, tức bản thân là trọng tâm, thì chúng ta có thể bắt đầu hiểu biết về chính mình trước thông qua một số câu hỏi như:
– Bản thân mình đang có những khía cạnh nào (sức khỏe, tài chính, công việc,…)
– Tình trạng hiện tại của từng khía cạnh đó ra sao (tốt, chưa tốt cụ thể ở đâu) và mình muốn điều chỉnh như nào?
– Trong những hoạt động cụ thể liên quan tới khía cạnh đó, mình phù hợp/hay không phù hợp với điều gì?
Nếu để ví von, hiểu mình giống như một bộ lọc, càng nhiều tiêu chí với sự mô tả rõ ràng thì chọn càng chuẩn.
Như việc chọn áo để mặc. Số đo cơ thể để chọn kích thước, vóc dáng để chọn dáng áo, màu da/sở thích để chọn màu sắc, thích sự đơn giản hay sặc sỡ để chọn kiểu trơn hay họa tiết.
Tất cả những thứ như số đo cơ thể, vóc dáng, sở thích đều xuất phát từ chính bản thân ta.
Vậy, làm thế nào để hiểu bản thân mình hơn?
2. HÃY TRẢI NGHIỆM
Để mình kể các bạn nhiều câu chuyện.
Mình từng đi dạy học, mặc dù có được sự công nhận của giáo viên hướng dẫn và học sinh, nhưng mình thấy chỉ muốn hoàn thành công việc chứ không thấy thỏa mãn với nó. Mình không muốn nói nhiều, to và liên tục, chỉ cần nói tầm 30 phút trở lên thôi, giọng khàn đi và bị tụt năng lượng.
Mình từng học thiết kế đồ họa, thay vì tạo ra những bản thiết kế thu hút, mang tính thẩm mĩ cao, thì những điều mình muốn tạo ra là hình ảnh đơn giản, trọng tâm và theo đúng nguyên tắc cơ bản là được.
Mình từng làm nội dung bán hàng trên facebook, nhưng rồi không phải là những nội dung ngắn, thu hút, thuyết phục người ta mua hàng, mà đa số là những bài viết dài và nói chuyên sâu về sản phẩm.
Mình từng tự lập một fanpage facebook, vì thấy thích viết chia sẻ trải nghiệm tới mọi người.
Mình từng đi bán lẻ và thích để ý, tư vấn và hỗ trợ khách khi họ cần. Nói ngắn hơn, là tạo ra một trải nghiệm tốt, hiệu quả cho khách hàng.
Mình từng phụ trách một nhóm nhỏ trong một đội tình nguyện, đã rất tâm huyết khi bàn với chị quản lý, chủ động đề xuất và thực hiện xây dựng quy trình hoạt động một cách hệ thống cho cả đội.
Tất cả những việc trên, mình đã đều dừng lại. Nhưng đó là dữ liệu quan trọng để mình lựa chọn xây dựng sự nghiệp về viết với khởi điểm là bản tin Substack, một nơi thỏa mãn tất cả những điều mình thích ở trên: viết chuyên sâu chia sẻ trải nghiệm, hình ảnh đơn giản trọng tâm và tự xây dựng quy trình học và làm.
Mình sẽ không thể nào có được lựa chọn như hôm nay, nếu như không có trải (từ các hoạt động trong quá khứ) và nghiệm lại (thông qua việc dừng lại và viết), để ra được những đặc điểm cụ thể, từ đó định hướng công việc phù hợp hơn.
Trải nghiệm để hiểu biết, hiểu biết để lựa chọn tốt hơn
Hiểu biết bản thân là một chặng hành trình, càng trải nghiệm, càng hiểu rõ, ta lại càng lựa chọn và hành động một cách bình tĩnh hơn.
Chặng hành trình này sẽ không có điểm dừng, chỉ có càng đi, càng nghiệm thì càng rõ hơn thôi.
Mình trải qua 3 năm để lựa chọn sự nghiệp viết bắt đầu từ substack, nhưng làm sao để xây dựng và duy trì lâu dài thì mình nghĩ rằng cần trải nghiệm thêm nữa về nền tảng này, suy nghĩ về giá trị cụ thể muốn tạo ra để có kế hoạch tạo ra những bài viết hay sản phẩm/dịch vụ cụ thể và trọng tâm hơn trong tương lai.
Nên là, nếu bạn đang thấy quá mông lung về con đường phía trước, hãy thử dừng lại chút xem: Bạn đã từng làm gì? Bạn thấy phù hợp/chưa phù hợp với điều gì sau những hoạt động đó?
Những câu trả lời sau đó, là những dữ liệu quan trọng để bạn đánh giá, lựa chọn định hướng ngày càng phù hợp hơn.
Chúc bạn ngày càng bình tâm hơn với lựa chọn trong tương lai.
Nếu bạn có điều muốn chia sẻ cùng mình, hãy để lại comment phía dưới nhé.