CU LI KHÔNG BAO GIỜ KHÓC: MƯỢN CHUYỆN PHIM NÓI CHUYỆN MÌNH

Tháng mười một 24, 2024

Ý nghĩ đi xem phim chắc không nảy nòi sớm hơn ngày hôm đó. Mình chỉ đơn giản là muốn xem một phim gì đó coi được. Và “Cu Li không bao giờ khóc” chắc chỉ hiện lên như một lựa chọn đúng thời điểm đó mà thôi. Nếu rơi trúng thời điểm khác, chắc mình đã không xem rồi. 

Phim không tệ, nhưng không wow, hơi bình thường. Nó không nhảm nhí và nhức mắt như kiểu phim Trấn Thành, hẳn rồi, nhưng chưa đạt độ sâu lắng và bất ngờ cần có ở một phim hay. Nếu xem đủ phim, bạn sẽ thấy đạo diễn là người chịu khó xem phim hơn là nhà làm phim giỏi. Những cảnh phim, ý tưởng, góc quay đâu đó có hơi hướm giống những gì đã từng hiện ra trên màn ảnh phim Kim Ki-duk, Trần Anh Hùng, một số góc quay thì rất giống trong “Con voi ngồi im trên mặt đất” của Hồ Ba, hay “Vị” của Lê Bảo. Đương nhiên đạo diễn Phạm Ngọc Lân không bắt chước hay “học hỏi” gì đó quá đà. Chỉ là với một người chịu khó xem phim một chút, những cảnh quay, góc máy và nội dung chưa tạo ấn tượng. Người ta đoán ra được những hành động tiếp theo của nhân vật, những cảnh quay và ý đồ của nó. Việc khởi đầu bằng một mất mát (Nhân vật chính trở về Việt Nam từ Châu Âu mang theo hũ tro cốt của chồng và con vật nuôi của người chồng vừa mất) đến những nứt gãy giữa lối sống truyền thống và hiện đại, những xung đột về quan niệm sống và yêu của người trẻ và người già,… tất cả không còn mới nữa. Cứ đào sâu cứ bới móc cũng không sao, nhưng chẳng còn khiến người xem sành điệu phải suýt xoa nữa. Ai cũng có nỗi khổ đau cả, người dì mất chồng, người cháu mất mẹ, người con trai mất đi những khoảng thời gian lêu lổng cùng bạn bè chí cốt, đất nước mất đi một vị lãnh tụ, loài người mất đi thời gian và kí ức,… Có gì đau hơn nữa không, mà phải đau tinh tế, khó đoán và bất ngờ hơn nữa không? 

Phim hơi hụt hẫng, ở cái chưa có cao trào và nút thắt. Mình không cho rằng phim phải có cao trào như một bộ phim trinh thám. Mình đã từng xem những phim dường như không hề có cao trào, trong ba, bốn tiếng đồng hồ. Nhưng phim phải có nút thắt và gỡ nút thắt hoặc thắt chặt nó vào hơn. Nút thắt của “Cu Li không bao giờ khóc” lại là một nút thắt lỏng lẻo, một khởi đầu mất mát và hụt hẫng, một người vợ mất chồng, trở về sống trong căn nhà chật hẹp cùng cô cháu gái. Không ấn tượng. Và có chăng sự gỡ nút thất là câu nói “không buồn nữa” của nhân vật chính và cái ôm giữa bà và cô cháu gái trong đám cưới của cô? Không đủ sức nặng. Phim khá là ngắn, chỉ một tiếng rưỡi. Mình không có ý chê phim ngắn là phim không hay, nhưng thực sự phim đuối một chút điểm nhấn, một sự hóc búa nào hơn thế nữa để kích thích lòng hiếu kì của người xem và chín mươi phút có lẽ chưa đủ để những điểm nhấn ấy bật ra thật rõ rệt. 

Ngồi rạp một mình thật thích. Cảm giác một mình trước một màn chiếu rộng lớn, giống như đang sống cùng với nhân vật. Có lẽ mình chưa cảm động nhiều về những gì diễn ra trước mắt, chẳng qua là đầu óc của một đứa con gái hay liên tưởng và mất tập trung khiến mình có nhiều thời gian hơn để suy nghĩ về chuyện mình. Cảnh quay đen trắng khiến mình an tĩnh, cảnh bà Nguyện ngồi trên xe buýt qua đường phố Hà Nội, cảnh sông Hồng, những gian hàng bán cây kiểng,… Hà Nội không phải quê mình, mình chỉ gá thân tạm ở đó trong bốn năm học và hơn năm ra trường. Mình đang ở nhà, ở nơi mình sinh ra. Mình biết ơn vì mình còn một nơi để về, nơi mình đã sinh sống trong 18 năm cuộc đời. Mình bị sợ hãi khi nghĩ đến cảm giác ngột ngạt chốn văn phòng, hay bụi bặm chen chúc ngoài phố giờ tan tầm, hay oằn mình co quắp trong căn phòng đi thuê. Mình chưa bao giờ quen được và yêu được nơi ấy. Chắc vì thế mà mình đổ bệnh và về nhà. Mình chẳng làm gì, không váy áo công sở, không chúc tụng chè chén, không ánh sáng lập loè. Mình được là mình, khi vui thì cứ cười, khi buồn thì không ngại khóc, không còn sợ ánh mắt soi xét, không còn ngại một lời hỏi han. 

Mình muốn làm nhiều thứ. Một mình. Trước mắt là làm những dự án cá nhân mà mình đã rất lâu rồi chưa thể khởi động được. Mình muốn xây một tủ sách nhỏ tại Nhà văn hoá, chứa toàn là sách vở, tài liệu mà mình đang có. Mình mong rằng tủ sách ấy sẽ trở thành một thư viện có giá trị cho mọi người, đặc biệt là trẻ nhỏ. Mình đã từng làm nhiều dự án tình nguyện, trong số đó là dự án thư viện vùng cao. Đó là việc kể chuyện nên thơ cho những đứa trẻ đầu đội mây trắng. Không biết có ý nghĩa nào trong hành động kể những câu chuyện về hoàng tử bé, cuộc đua diều, hay cuộc đời của Pi phía bên kia thế giới cho những đứa trẻ người thiểu số quanh năm đi chân trần, áo xống phong phanh. Mình không thật sự biết nhiều năm làm tình nguyện ấy có ý nghĩa hay không, trong khi đến cái ăn cái mặc của chúng, mình còn chưa lo được. Mỗi lần đi tình nguyện như thế, mình vượt hàng trăm cây số đường đèo, vậy tại sao mình không làm một hành động nho nhỏ và khiêm tốn như mang cho những đứa trẻ chòm xóm láng giềng vài cuốn sách mình đọc và học. Những đứa trẻ đó cũng cần đọc và mình cũng dễ dàng hơn nhiều. Đứa trẻ nào cũng và nên lên cơn đói tri thức, sách vở hơn là lên cơn nghiện điện thoại, ipad…

Mikodmi.