Bắc Giang: Đô thị Chũ đạt tiêu chí đô thị loại IV

(Xây dựng) – Ngày 11/07, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn chủ trì Hội nghị thẩm định Đề án đề nghị công nhận đô thị Chũ, tỉnh Bắc Giang đạt tiêu chí đô thị loại IV và Báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị khu vực dự kiến thành lập phường thuộc thị xã Chũ.

Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn chủ trì Hội nghị thẩm định Đề án đề nghị công nhận đô thị Chũ đạt tiêu chí đô thị loại IV.

Cần thiết sắp xếp, điều chỉnh địa giới hành chính của huyện Lục Ngạn

Huyện Lục Ngạn nằm ở phía Đông của tỉnh Bắc Giang, cách trung tâm thành phố Bắc Giang khoảng 40km. Đây là một huyện miền núi có diện tích tự nhiên lớn (1.032,53km2) với 29 đơn vị hành chính cấp xã.

Huyện có địa hình phức tạp (chia thành vùng thấp và vùng cao), dân cư phân tán không đồng đều và có sự khác biệt về phát triển kinh tế – xã hội. Các xã khu vực thị trấn Chũ mở rộng được tập trung phát triển công nghiệp, du lịch, nghỉ dưỡng, thương mại, dịch vụ. Các xã vùng cao chủ yếu phát triển kinh tế trang trại, vườn đồi, chủ lực là trồng rừng kinh tế.

Dân số tại đây chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, có phong tục tập quán sinh hoạt riêng nên gặp khó khăn trong chỉ đạo phát triển kinh tế – xã hội.

Để khắc phục những khó khăn nêu trên và phù hợp với định hướng phát triển đô thị Chũ trở thành đô thị trọng điểm, động lực phát triển vùng phía Đông của tỉnh Bắc Giang thì cần thiết sắp xếp, điều chỉnh địa giới hành chính của huyện Lục Ngạn thành 2 vùng có địa hình, trình độ phát triển kinh tế – xã hội tương đồng.

Trong đó, khu vực vùng thấp xung quanh thị trấn Chũ có đủ điều kiện để phát triển, thành lập thị xã Chũ, còn khu vực vùng cao sẽ thành lập huyện Lục Ngạn (mới).

Với mục tiêu đó, tỉnh Bắc Giang đã xây dựng và ban hành Nghị quyết số 233-NQ/TU ngày 25/07/2022 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về chủ trương sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp huyện và phát triển đô thị trên địa bàn tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2022 – 2025.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Giang Lê Ô Pích phát biểu tại Hội nghị.

Trong đó, địa giới hành chính 2 huyện Lục Ngạn và huyện Sơn Động sẽ được sắp xếp, điều chỉnh để thành lập thị xã Chũ, huyện Lục Ngạn (mới) và huyện Sơn Động.

Đến nay, đô thị Chũ cơ bản đảm bảo đầy đủ các điều kiện, tiêu chí của đô thị loại IV theo quy định tại Nghị quyết 26/2022/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị.

Do đó, việc công nhận đô thị Chũ, tỉnh Bắc Giang đạt tiêu chí đô thị loại IV là cần thiết, có ý nghĩa quan trọng để nâng cao vị thế, thúc đẩy sự phát triển, chuyển dịch cơ cấu kinh tế cũng như việc đầu tư xây dựng phát triển hạ tầng đô thị văn minh, hiện đại và phát triển bền vững.

Thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của huyện hoặc vùng liên huyện

Theo Đề án đề nghị công nhận đô thị Chũ đạt tiêu chí đô thị loại IV, phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ địa giới hành chính thị trấn Chũ và 9 đơn vị hành chính cấp xã với tổng diện tích tự nhiên 251,55km2, quy mô dân số khoảng 131.000 người, tỷ lệ tăng tăng dân số đạt 1,56% (năm 2023). Trong đó, khu vực nội thị dự kiến có diện tích 77,83km2, quy mô dân số là khoảng 75.000 người.

Về chức năng, đô thị Chũ sẽ là trung tâm tổng hợp hoặc trung tâm chuyên ngành cấp huyện về kinh tế, tài chính, văn hóa, giáo dục, đào tạo, y tế, du lịch, khoa học và công nghệ, là đầu mối giao thông, có vai trò thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của huyện hoặc vùng liên huyện.

Về trình độ phát triển kinh tế – xã hội, mức tăng trưởng kinh tế trung bình 3 năm gần nhất của đô thị Chũ đạt 10,48%. Trong năm 2023, mức tăng trưởng tổng giá trị sản phẩm trên địa bàn cao gấp 2,6 so với trung bình của cả nước.

Cân đối thu chi ngân sách dư. Thu nhập bình quân đầu người/tháng tại đô thị Chũ bằng 1,12 lần trung bình cả nước. Tỷ lệ hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giảm xuống còn 1,72%.

Về hạ tầng xã hội, diện tích sàn nhà ở bình quân đầu người trên địa bàn là 28,36m2 sàn/người. Tỷ lệ nhà ở kiên cố đạt 98,73%. Theo báo cáo của Đề án, các tiêu chí về tỷ lệ lao động phi nông nghiệp và trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc, cảnh quan đô thị cơ bản đáp ứng tiêu chí của đô thị loại IV.

Đô thị Chũ cơ bản đáp ứng tiêu chí của đô thị loại IV.

Tuy nhiên, đô thị Chũ vẫn còn 5 tiêu chuẩn chưa đạt khi đối chiếu với 5 tiêu chí và 63 tiêu chuẩn của đô thị loại IV được quy định tại Nghị quyết số 26/2022/UBTVQH15 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về phân loại đô thị. Đó là mật độ dân số toàn đô thị (542 người/km2), mật độ đường giao thông đô thị, tỷ lệ nước thải đô thị được xử lý đạt quy chuẩn kỹ thuật, quy chế quản lý kiến trúc đô thị (hoặc quy chế quản lý quy hoạch kiến trúc đô thị) và công trình xanh.

Cùng với việc đầu tư hoàn thiện các tiêu chí của đô thị loại IV, UBND huyện Lục ngạn cũng tập trung đầu tư phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng đô thị tại 5 khu vực dự kiến thành lập phường, bao gồm: Thị trấn Chũ và các xã Hồng Giang, Trù Hựu, Phượng Sơn, Thanh Hải.

Đến nay, các khu vực này cơ bản đảm bảo các tiêu chí, tiêu chuẩn theo quy định để thành lập trở thành phường thuộc thị xã Chũ, đạt tối thiểu 11/13 tiêu chuẩn theo quy định tại Nghị quyết số 26/2022/UBTVQH15.

Phát triển đô thị sinh thái gắn với du lịch và nông nghiệp

Đóng góp ý kiến cho Đề án đề nghị công nhận đô thị Chũ đạt tiêu chí đô thị loại IV và Báo cáo đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị khu vực dự kiến thành lập phường thuộc thị xã Chũ, các thành viên của Hội đồng thẩm định nhất trí đánh giá hồ sơ đầy đủ, đảm bảo cơ sở pháp lý, trình tự thủ tục đáp ứng yêu cầu theo quy định.

Nội dung Đề án và Báo cáo phù hợp với quy hoạch chung cùng chương trình phát triển đô thị của tỉnh Bắc Giang và đô thị Chũ. Việc chia tách huyện Lục Ngạn, thành lập thị xã Chũ hoàn toàn phù hợp với chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính của Bộ Chính trị và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Tuy nhiên, một số thành viên của Hội đồng thẩm định cũng đóng góp ý kiến cho UBND huyện Lục Ngạn về một số nội dung, bao gồm: Bố trí nguồn lực đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng kỹ thuật; Tập trung đầu tư nguồn lực cho các khu vực dự kiến thành lập phường; Xây dựng giải pháp cụ thể khắc phục các tiêu chuẩn chưa đạt; Cải tạo các tuyến đường giao thông; Xây dựng quy hoạch, thu hút các nhà đầu tư vào các cơ sở xử lý nước thải, rác thải đạt quy chuẩn; Rà soát, đảm bảo thống nhất số liệu của Đề án và Báo cáo…

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn đánh giá, Đề án và Báo cáo đã thực hiện bài bản, tuân thủ các quy định về cơ sở pháp lý và trình tự thủ tục.

Toàn cảnh Hội nghị thẩm định Đề án đề nghị công nhận đô thị Chũ đạt tiêu chí đô thị loại IV.

Thứ trưởng cho rằng, đô thị Chũ rất khó đạt chỉ tiêu mật độ dân số vì đất rộng, người thưa. Diện tích của khu vực đô thị tăng gấp nhiều lần sẽ tạo ra áp lực không nhỏ về phát triển cơ sở hạ tầng. Vì vậy, địa phương cần quan tâm khắc phục sớm các tiêu chuẩn về đất giao thông đô thị, cây xanh đô thị, quy chế quản lý kiến trúc…

Thứ trưởng đề nghị UBND huyện Lục Ngạn tiếp tục bám sát các quy hoạch đã được phê duyệt, làm rõ hơn về phạm vi ranh giới, xác định rõ nguồn lực để đầu tư phát triển đô thị.

Trong thời gian tới, đô thị Chũ sẽ phát triển theo định hướng đô thị sinh thái gắn với phát triển du lịch và nông nghiệp, nhưng sẽ cần giải quyết khó khăn về ngân sách.