Kiến trúc ấn tượng của nhà ở xã hội tại một số quốc gia trên thế giới

Trong thế kỷ 21, nhiều quốc gia đã đầu tư cho chất lượng xây dựng, tính bền vững và chất lượng cuộc sống lên hàng đầu trong thiết kế nhà ở xã hội. Từ những khối nhà khiêm tốn đến các tòa nhà có quy mô lớn, một số quốc gia đã xây được những công trình nhà ở xã hội có kiến trúc đặc sắc.

Mexico City, Mexico

Khu nhà ở xã hội Z53. Ảnh: Guardian

Mexico đã vấp phải một số rắc rối với nhà ở xã hội. Đầu những năm 2000 ghi nhận sự bùng nổ rồi xuống cấp của nhà ở xã hội, với nhiều khu dân cư xây dựng thiếu chất lượng rồi từ đó theo thời gian trở thành khu ổ chuột.

Cải cách chính sách vào những năm 2010 diễn ra khi các kiến trúc sư tham gia nhiều hơn vào các thiết kế sáng tạo cho nhà ở xã hội tại Mexico.

Một ví dụ là khu nhà ở xã hội Z53 được xây dựng năm 2012 tại thủ đô Mexico City. Mexico City từng có lịch sử động đất và Z53 được trang bị khung bê tông cốt thép chắc chắn cùng cột bê tông ở tầng hầm đỗ xe để nâng đỡ. Z53 gồm 3 tòa nhà với 42 căn hộ một hoặc hai phòng ngủ.

Gạch là đặc điểm nổi bật của Z53, đóng vai trò như vật liệu cách nhiệt giúp đối phó với nắng nóng. Cùng với khu vườn chung trên sân thượng và bãi đậu xe ngầm, mỗi tòa tháp còn có sân trong, với những cây cầu nối các tòa với nhau.

Paris, Pháp

Nhà ở xã hội do công ty Atelier du Pont xây dựng tại Belleville, Paris. Ảnh: Guardian

Pháp có hơn 4,5 triệu căn hộ nhà ở xã hội dành cho người thu nhập thấp và trung bình, cũng như những người lao động thiết yếu. Theo luật được thông qua năm 2000, 25% tổng nguồn cung nhà ở tại các đô thị tại Pháp phải là nhà ở xã hội. Những địa phương không đáp ứng mức tối thiểu sẽ bị phạt.

Kiến trúc sư Anne-Cécile Comar tại công ty Atelier du Pont chia sẻ, có một nền văn hóa nhà ở xã hội “rất lớn” ở Pháp. Bà nói: “Đây thực sự là một vấn đề quan trọng đối với các kiến trúc sư người Pháp và là nền tảng nghề nghiệp của chúng tôi. Chính sách là nhà ở xã hội không mấy khác biệt với công trình của tư nhân. Chất lượng xây dựng tương tự nhau, chất lượng mặt tiền như nhau và thường thì nhà ở xã hội thậm chí còn tốt hơn nhà ở tư nhân”.

Từ năm 2001 đến năm 2019, Pháp đã xây dựng khoảng 1,8 triệu căn hộ nhà ở xã hội. Nhưng ở Paris, đất đai khá đắt và khu dân cư đông đúc. Tuy nhiên, tại Belleville, phía Đông Bắc thủ đô, khu nhà ở xã hội của Atelier du Pont hòa vào cảnh quan đường phố từ phía trước, nhưng một khoảng sân xanh và con hẻm ở phía sau lại làm nổi bật một mặt tiền khác.

Barcelona, Tây Ban Nha

Nhà ở xã hội Cornella. Ảnh: Guardian

Nhà ở xã hội Cornella tại Barcelona được xây năm 2017. Tòa nhà 5 tầng, 85 căn hộ phục vụ nhiều nhóm nhân khẩu học. Công trình nằm cách các điểm du lịch nổi tiếng nhất của thành phố 20 phút.

Kiến trúc sư José Toral đã lấy cảm hứng từ Nhật Bản, nơi các phòng được thay đổi mục đích sử dụng suốt cả ngày, để thiết kế Cornella. Với 18 căn hộ 2 hoặc 3 phòng ngủ mỗi tầng, các căn hộ đều có ban công riêng mang lại ánh sáng và không gian riêng tư, ngoài ra còn có sân chung bên trong và không gian thương mại ở tầng một. Cornella cũng là tòa nhà dân cư có kết cấu bằng gỗ lớn nhất ở Tây Ban Nha, được xây dựng bằng 8.300 mét khối gỗ.

Los Angeles, Mỹ

Nhà ở Giá rẻ Broadway tại Los Angeles (Mỹ). Ảnh: Guardian

Los Angeles có lịch sử lâu đời về “căn hộ dingbat”. Đó là những dãy nhà hai hoặc ba tầng trải dài dọc theo đường, dựa trên khuôn mẫu và giá cả phải chăng. Căn hộ dingbat đã trở thành một nét đặc trưng của Los Angeles những năm 1960.

Tuy nhiên, dự án Nhà ở Giá rẻ Broadway xây dựng năm 2012 với kiến trúc mới lạ lại không phải là dingbat. Một mặt của dự án hướng ra và trải dài theo chiều dài của con phố, bốn tòa nhà được bố trí xung quanh một khoảng sân hình sao biển. 33 căn hộ không có điều hòa nhưng tòa nhà được thiết kế để làm mát tự nhiên trong khí hậu ôn hòa của Los Angeles.

Mỗi căn hộ đều có thể tiếp cận ánh sáng tự nhiên, cư dân có thể mở cửa sổ để thông gió. Được xây dựng cho những người có thu nhập bằng 30%-60% thu nhập trung bình của khu vực, giá thuê tại Nhà ở Giá rẻ Broadway dao động từ khoảng 560 – 1300 USD (14-33 triệu đồng)/tháng.

Vienna, Áo

Sonnenblumenhäuser (Những ngôi nhà hướng dương) tại Vienna (Áo). Ảnh: Guardian

Với danh tiếng là một trong những thành phố đáng sống nhất thế giới, nhà ở xã hội tại Vienna (Áo) có lịch sử lâu đời. Vào những năm 1920, các khu nhà ở tập thể hay còn gọi là “Gemeindebauten” được xây dựng khắp thành phố, cung cấp nhà ở cho tầng lớp trung lưu. Nhiều Gemeindebauten của Vienna vẫn còn tồn tại cho đến ngày nay.

Tuy nhiên, cũng có những công trình mới được xây dựng. Ví dụ như Sonnenblumenhäuser (Những ngôi nhà hướng dương) tại Wildgarten, một khu dân cư rộng 10ha thuộc sở hữu của hội đồng thành phố Vienna. 11 khối nhà có ba kích cỡ căn hộ khác nhau, từ những căn hộ dành cho người độc thân đến các gia đình. Tường được làm bằng “porotherm” – khối đất sét kỹ thuật hiện đại – để giữ cho các căn hộ luôn mát mẻ. Có các khu vườn hình vuông bao bọc xung quanh mỗi dãy nhà và các quán cà phê được xây dựng ở tầng một của một số tòa nhà.

Copenhagen, Đan Mạch

Khu nhà ở xã hội Dortheavej. Ảnh: Guardian

Nhà ở xã hội tại Đan Mạch dành cho tất cả mọi người, bất kể thu nhập. Được quản lý chặt chẽ để đảm bảo chất lượng xây dựng, nhà ở xã hội chiếm khoảng 20% tổng nguồn cung nhà ở ở Đan Mạch.

Thủ đô Copenhagen có khu nhà ở xã hội Dortheavej có kiến trúc thu hút, được xây từ năm 2013.

Cầu thang được thiết kế để các căn hộ tràn ngập ánh sáng ban ngày và tầm nhìn ra không gian xanh lân cận. Các lối đi xuyên qua khu vực này tạo điều kiện kết nối với đường phố. Bản thân các căn hộ có diện tích từ 60 đến 115 m2, nhưng với thiết kế không gian mở, không gian bên trong các căn hộ rất linh hoạt.