Seri về thiên thạch của Geoffrey Notkin

Người bạn lâu năm và là đối tác của tôi, Steve Arnold, nói rằng thiên thạch là vật sưu tầm tuyệt vời nhất. Chúng hiếm và kỳ lạ, có giá trị khoa học và lịch sử to lớn, và chúng là thứ đến từ không gian vũ trụ mà chúng ta có thể cầm được trên tay. Nhiều trong số chúng cũng đẹp đến kinh ngạc

Với tôi, điều tuyệt vời duy nhất là việc tự mình tìm ra được một thiên thạch, và đó có thể là một nhiệm vụ khó khăn. Cứ vài ngày, tôi lại nhận được một email từ một người đã xem một trong những chương trình truyền hình của chúng tôi hoặc đọc một trong những bài viết về chuyến thám hiểm săn thiên thạch của tôi và muốn trở thành thợ săn thiên thạch.

Một chàng trai trẻ chưa từng tự mình tìm thấy một thiên thạch nào đã háo hức viết thư cho tôi để xin lời khuyên. Anh ấy đang nghiêm túc cân nhắc việc bỏ công việc chính mà vợ và hai con anh đang phụ thuộc vào, để bắt đầu một sự nghiệp mới là tìm kiếm đá vũ trụ. Tôi gợi ý rằng anh ấy nên đi một vài chuyến cuối tuần trước, xem anh ấy có thể tìm thấy một hoặc hai thiên thạch không, và xác định xem chúng có thể mang lại lợi nhuận tài chính nào không, rồi sau đó mới quyết định xem mình có còn muốn theo đuổi một ý tưởng táo bạo như vậy không. Tôi không ngăn cản anh ấy. Thay vào đó, tôi khuyến khích anh ấy ra ngoài và thử, nhưng thiên thạch rất khó tìm đến nỗi chỉ những thợ săn lành nghề và quyết tâm nhất (hoặc may mắn nhất) mới có thể kiếm sống bằng nghề này.

Tôi không bao giờ nghe tin tức gì từ chàng trai trẻ đó nữa, vì vậy tôi cho rằng anh ta đã ra ngoài một vài lần, trở về nhà không thành công và bỏ cuộc. Tôi chắc chắn có thể thông cảm với anh ấy. Có rất nhiều lần tôi trở về lều của mình sau mười giờ đi bộ đường dài qua các cánh đồng hoặc sa mạc mà không tìm được gì ngoài việc bị cháy nắng và bị côn trùng cắn. Một thợ săn thiên thạch thành công là người tháo vát, quan sát, có sức bền tốt và sức chịu đựng, sẵn sàng nghiên cứu và thử nghiệm và trên hết là có sự kiên nhẫn tuyệt vời.

Cách dễ nhất để tìm thiên thạch là đến nơi chúng được tìm thấy trước đó. Một Strewnfields là một khu vực nơi nhiều thiên thạch từ cùng một vụ rơi đã được tìm thấy. Có rất nhiều Strewnfields trên khắp thế giới và một số ở Hoa Kỳ. Một trong những khu vực nổi tiếng nhất là Holbrook ở phía bắc Arizona.

Vào tối ngày 19 tháng 7 năm 1912, hàng nghìn thiên thạch đá đã rơi xuống bên ngoài thị trấn đường sắt nhỏ. Hầu hết có kích thước bằng một hạt đậu và khi nghe thấy chúng đập vào mái tôn, một nhân chứng cho biết chúng nghe giống như tiếng mưa đá. Cho đến ngày nay, người ta vẫn thỉnh thoảng tìm thấy thiên thạch và tôi biết một số người đã tìm thấy thiên thạch đầu tiên của họ ở Holbrook.

Thợ săn mạo hiểm có thể cố gắng tìm kiếm một thiên thạch ”lạnh” . Thuật ngữ này dùng để chỉ một thiên thạch hoàn toàn mới được phát hiện ở nơi chưa từng tìm thấy trước đây. Đây là một thách thức thực sự và tôi biết một số thợ săn thiên thạch đã săn thành công thiên thạch ở những bãi Strewnfields cũ và trong cuộc ” rượt đuổi cầu lửa ” nhưng chưa bao giờ tìm thấy một thiên thạch lạnh .

Những địa điểm săn thiên thạch tốt nhất là những vùng đất khô cằn có ít hoặc không có thảm thực vật và một vài loại đá bản địa. Ví dụ: nhiều thiên thạch mới đã được phát hiện ở Nam Cực và trong các sa mạc nóng của hành tinh chúng ta. Hầu như tất cả các thiên thạch đều chứa rất nhiều sắt và sắt sẽ bắt đầu phân hủy trong không khí ẩm, do đó, khả năng chúng tồn tại đủ lâu để được tìm thấy sẽ tăng lên trong môi trường khô ráo.

Mỗi năm, một vài lần, một quả cầu lửa lớn, còn được gọi là bolide , được nhìn thấy trên bầu trời hành tinh của chúng ta. Một số là vệ tinh cũ hoặc thùng nhiên liệu tên lửa đang cháy, nhưng những quả cầu lửa ấn tượng nhất là do các mảnh vỡ đá vũ trụ xâm nhập vào bầu khí quyển của chúng ta.

Một số quả cầu lửa bị thiêu rụi hoàn toàn; những quả khác vỡ thành nhiều mảnh và tạo ra các mảnh thiên thạch rơi như mưa xuống trái đất. Khi một sự kiện như vậy xảy ra, những người săn thiên thạch sẽ chạy đến hiện trường, cố gắng xác định nơi các mảnh rơi xuống và thu hồi chúng nếu có thể. Loại săn thiên thạch thú vị và cực kỳ khó khăn này được gọi là đuổi theo cầu lửa.

Vào buổi chiều ngày 15 tháng 2 năm 2009, một người quay phim truyền hình đưa tin về một cuộc đua ở Austin, Texas đã quay được một quả cầu lửa ngoạn mục trên video. Những nhân chứng ở phía bắc Quận McClellan đã nhìn thấy quả cầu lửa ở cự ly gần. Nhiều người báo cáo đã nghe thấy tiếng nổ siêu thanh lớn và một chủ nhà mà tôi đã nói chuyện cũng kể lại rằng sóng xung kích đã làm vỡ một cửa sổ trong nhà anh ta.

Các chuyên gia dự đoán rằng nếu thiên thạch rơi xuống đất, chúng có thể đã rơi ở phía bắc Waco, cách người quay phim Austin đã quay sự kiện này 120 dặm. Khi hai mảnh vỡ nhỏ được một chủ trang trại địa phương tìm thấy, gần thị trấn West, Texas và trình bày cho một nhà nghiên cứu từ Đại học Texas, chúng tôi biết rằng trò chơi đã bắt đầu. Steve Arnold rời khỏi nhà của mình ở Arkansas gần như ngay lập tức và lái xe suốt đêm đến địa điểm rơi. Tôi đã chạy đến sân bay Tucson và gặp anh ấy vào ngày hôm sau.

Việc đưa mẫu thiên thạch mới rơi vào tay các nhà nghiên cứu là nhiệm vụ đầu tiên. Các nhà thiên thạch học háo hức nghiên cứu các vụ rơi mới càng nhanh càng tốt, trước khi các mẫu vật tiếp xúc với mưa hoặc tác động oxy hóa của bầu khí quyển. Các thiên thạch được các nhân chứng chứng kiến rơi xuống cũng có giá trị về mặt tài chính: chúng rất được các nhà sưu tập mong muốn, đặc biệt là khi liên quan đến một quả cầu lửa ngoạn mục được ghi chép lại.

Khi Steve và tôi đi săn thiên thạch, chúng tôi thường sử dụng máy dò kim loại tinh vi và các thiết bị khác được thiết kế riêng cho chúng tôi hoặc do chúng tôi tự chế tạo.

Săn thiên thạch West, Texas là một sự thay đổi đầy phấn chấn đối với chúng tôi. Thiên thạch West (tên tạm thời) là một loại đá, được mô tả là chondrite thông thường L6 và là một trong những loại thiên thạch phổ biến nhất. Thiên thạch đá mới rơi thường có lớp vỏ hợp nhất màu đen phong phú – một lớp vỏ mỏng màu đen hình thành khi bề mặt thực sự bị đốt cháy. Lớp vỏ này khiến thiên thạch trông tối hơn nhiều so với đá đất thông thường và sẽ nổi bật trên nền đất sáng màu. L6 chứa một lượng sắt tương đối thấp và thiên thạch mà chúng tôi đang săn lùng có thể khá nhỏ. Chúng tôi cần phải nhanh chóng tìm kiếm ở nhiều khu vực, vì vậy chúng tôi để máy dò kim loại trên xe tải, đi giày đi bộ đường dài và lên đường qua những cánh đồng rộng lớn của Texas.

5) Hiểu về cầu lửa và bãi thiên thạch Strewnfields:

Steve là người đầu tiên trong nhóm chúng tôi tìm thấy thiên thạch, và nó được phát hiện cách vị trí của hai mẫu vật đầu tiên vài dặm. Bằng cách lập bản đồ vị trí của những phát hiện này và sử dụng kiến thức của chúng tôi về các bãi strewnfields, chúng tôi có thể suy ra nơi nào có thể là nơi tốt nhất để săn tìm những mảnh mới.

Một ví dụ điển hình về bãi Strewnfields thiên thạch có hình elip và có thể dài vài trăm yard hoặc nhiều dặm. Một số bãi Strewnfields thiên thạch lớn nhất thế giới, chẳng hạn như Campo del Cielo ở Argentina, bao gồm hàng trăm dặm vuông. Quả cầu lửa ngừng cháy ở trên cao trong không khí; lực hãm khí quyển khiến các mảnh vỡ bay đến chậm lại khi rơi xuống đất, thường là với tốc độ vài trăm dặm một giờ. Các mảnh vỡ lớn nhất có khối lượng và quán tính lớn hơn giúp chúng bay xa hơn, trong khi các mảnh vỡ nhỏ nhất sẽ rơi xuống đất trước. Nói cách khác, trong một bãi Strewnfields thiên thạch điển hình, chúng ta mong đợi tìm thấy một số lượng đáng kể các thiên thạch nhỏ ở một đầu và ít thiên thạch lớn hơn ở đầu xa hơn. Những người săn thiên thạch mô tả những thiên thạch này là “đầu nhỏ” và “đầu lớn”.

6)Bản đồ miền Tây, Texas Strewnfield:

Bước tiếp theo của chúng tôi là liên hệ với chủ đất địa phương và xin phép tìm kiếm trên đất của họ. Điều này quan trọng vì hai lý do: Xâm phạm đất tư nhân là bất hợp pháp và tại Hoa Kỳ, thiên thạch thuộc về chủ sở hữu đất (hoặc trong một số trường hợp là quyền khai thác khoáng sản đối với đất) mà chúng rơi xuống. Nếu địa điểm rơi nằm trên đất Liên bang, mọi phát hiện phải được báo cáo và chuyển đến Viện Smithsonian ở Washington, DC

7)Tìm thấy thiên thạch ở Texas:

Strewnfields ở phía Tây Texas bao gồm nhiều loại đất khác nhau, bao gồm các cánh đồng đã cày xới, cánh đồng trồng trọt, đồng cỏ và rừng. Rất khó để tìm thấy những viên đá đen nhỏ trong thảm cỏ cao hoặc trên nền đất sẫm màu, vì vậy chúng tôi tập trung nỗ lực vào những khoảng đất trống. Việc cày ruộng và gieo hạt vào mùa xuân đã diễn ra, vì vậy chúng tôi phải nhanh chóng thu hồi càng nhiều đá càng tốt trước khi những bề mặt đất, nguyên sơ bị những chiếc máy kéo lớn cày xới lên.

Ngoài ra, ngay cả một trận mưa cũng sẽ khiến các thiên thạch mới rơi xuống bắt đầu rỉ sét, vì vậy nhóm của chúng tôi đã làm việc từ sáng đến tối, đi bộ đường dài mười hai đến mười lăm dặm mỗi ngày.

Phát hiện đầu tiên của tôi là một viên đá nặng 18,8 gram. Tôi gần như đã không chu ý đến nó, vì mặt vỡ nằm ngửa, và bên trong thiên thạch có màu trắng sáng – hoàn toàn trái ngược với những gì chúng ta được đào tạo để nhận dạng thiên thạch. Khi lật viên đá lại, lớp vỏ hợp nhất màu đen của nó hiện ra ngay lập tức.

Sau vài ngày, Steve và đồng nghiệp Sonny Clary đã tìm thấy một địa điểm tìm kiếm lý tưởng: một cánh đồng lớn, chỉ được che phủ một phần bằng phần còn lại của vụ mùa năm ngoái. Một số thiên thạch nhỏ được tìm thấy ở khoảng cách khá gần, cho chúng tôi biết rằng chúng tôi đang ở giữa Strewnfields.

8)Bản đồ the Strewnfield:

Để lập bản đồ đầy đủ phần Strewnfields đó, chúng tôi đã mời một số đồng nghiệp tham gia cuộc săn. Đi chậm rãi, xếp thành hàng ngang và cách nhau vài feet, và sử dụng các thiết bị hệ thống định vị toàn cầu (GPS) để ghi lại tiến trình, chúng tôi vất vả đi tới lui trên cánh đồng rộng lớn cho đến khi đã tìm kiếm cẩn thận toàn bộ mặt đất. Quá trình này mất hơn hai ngày và nhóm của chúng tôi đã thu hồi được hơn sáu mươi viên đá từ cánh đồng đó. Chúng tôi chụp ảnh từng viên đá tại chỗ và ghi lại vị trí tìm thấy chính xác của chúng bằng GPS. Việc tổng hợp dữ liệu như vậy giúp chúng tôi hiểu rõ hơn về kích thước và hình dạng của bãi Strewnfields. Để ngăn ngừa ô nhiễm mẫu vật, các mẫu vật đã được thu thập cẩn thận trong khi đeo găng tay cotton sau đó được niêm phong trong túi kín. Hai thành viên trong nhóm của chúng tôi đã tìm thấy thiên thạch đầu tiên của họ trong khi đi săn cùng chúng tôi, và niềm vui và sự phấn khích trên khuôn mặt của họ là điều mà tôi sẽ không bao giờ quên!

Phần lớn những phát hiện của chúng tôi là những thiên thạch hoàn chỉnh – những viên đá nguyên vẹn không vỡ ra trong khí quyển và được bao phủ hoàn toàn trong lớp vỏ nóng chảy màu đen. Một số lượng lớn đá cho thấy các đường dòng chảy, do bề mặt tan chảy và có độ định hướng cao . Khi một thiên thạch không lộn nhào trong khi bay, mà giữ nguyên một hướng cố định về phía bề mặt hành tinh của chúng ta, đôi khi nó tan chảy thành một khối hình nón hoặc hình viên đạn. Định hướng là một đặc điểm độc đáo của thiên thạch và các mẫu vật có độ định hướng cao rất hiếm và được các nhà sưu tập rất quan tâm.

Một số mẫu vật được tìm thấy nằm trên mặt đất. Những mẫu vật khác bị cắm một phần xuống dưới đất, cho thấy chúng rơi với tốc độ cao. Một số tạo ra các hố va chạm nhỏ khi chạm đất, sau đó nảy lên, nằm cách đó vài inch.

9)Trở thành người đầu tiên phát hiện được thiên thạch mới rơi xuống Trái Đất :

Việc tìm thấy một thiên thạch là một trải nghiệm độc đáo và đầy cảm hứng. Tuy nhiên là người đầu tiên nhìn thấy thiên thạch đó rơi và sau đó cầm trên tay thiên thạch mới rơi đó, vốn là mảnh vỡ của một quả cầu lửa được ghi nhận là điều hiếm có ngay cả với những thợ săn thiên thạch lão luyện nhất. Những phát hiện của chúng tôi ở Texas đã được chụp ảnh và lập danh mục, và dữ liệu chúng tôi thu thập được sẽ giúp các nhà thiên thạch học hiểu rõ hơn về cơ chế phức tạp của các bãi Strewnfields, và thậm chí có thể tạo điều kiện cho việc suy đoán về kích thước, tốc độ và khối lượng ban đầu của thiên thạch.

Thật vinh dự khi được tham gia vào cuộc săn tìm thiên thạch vĩ đại ở Texas – một cuộc phiêu lưu không bao giờ quên đối với nhóm của chúng tôi.

Tác giả Geoffrey Notkin là một thợ săn thiên thạch, nhà văn khoa học, nhiếp ảnh gia và nhạc sĩ. Ông sinh ra ở thành phố New York, lớn lên ở London, và hiện sống ở sa mạc Sonoran ở Arizona. Là người thường xuyên đóng góp cho các tạp chí khoa học và nghệ thuật, tác phẩm của ông đã xuất hiện trên Reader’s Digest , The Village Voice , Wired , Meteorite , Seed , Sky & Telescope , Rock & Gem , Lapidary Journal , Geotimes , New York Press , và nhiều tạp chí trong nước và quốc tế khác. ấn phẩm. Ông làm việc thường xuyên trong lĩnh vực truyền hình và đã làm phim tài liệu cho The Discovery Channel, BBC, PBS, History Channel, National Geographic, A&E và Travel Channel.

Lược dịch Kira Trần