Bài 1: Siết chặt quản lý, xử lý vi phạm trong mua bán, cho thuê, sử dụng nhà ở xã hội

(Xây dựng) – Vừa qua, nhằm siết chặt quản lý và ngăn chặn, xử lý vi phạm, Sở Xây dựng Bắc Ninh ban hành Văn bản số 1680/SXD-QLN về kiểm tra, rà soát, ngăn chặn, xử lý các tổ chức, cá nhân mua bán, cho thuê, sử dụng nhà ở xã hội (đặc biệt đối tượng người nước ngoài) trái quy định pháp luật.

Việc siết chặt quản lý, ngăn chặn, xử lý các vi phạm trong mua bán, cho thuê, sử dụng NƠXH là nhiệm vụ cấp bách hiện nay.

Ngăn chặn và xử lý vi phạm

Theo Sở Xây dựng Bắc Ninh, nhà ở xã hội (NƠXH) là một chính sách quan trọng của Đảng và Nhà nước nhằm hỗ trợ người thu nhập thấp, người lao động có khó khăn về nhà ở. Tuy nhiên, thời gian qua, tình trạng mua bán, cho thuê, sử dụng NƠXH trái quy định pháp luật diễn ra khá phổ biến, gây bức xúc trong dư luận.

Theo quy định tại Nghị định số 100/2015/NĐ-CP ngày 20/10/2015 của Chính phủ, người mua, thuê, thuê mua NƠXH phải thuộc các đối tượng quy định tại Điều 49 Luật Nhà ở năm 2014. Bao gồm: Người có công với cách mạng, hộ gia đình nghèo và cận nghèo, người thu nhập thấp, cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, người lao động đang làm việc tại các doanh nghiệp trong và ngoài khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp.

Tuy nhiên, trên thực tế, nhiều trường hợp sử dụng căn hộ NƠXH không đúng mục đích, mua bán, cho thuê, cho thuê lại NƠXH trái quy định. Thậm chí, có hiện tượng các tổ chức, cá nhân thông đồng, cố tình “găm hàng”, lách luật trục lợi chính sách.

Đặc biệt, tình trạng mua bán, cho người nước ngoài thuê NƠXH (người nước ngoài không thuộc đối tượng được hưởng chính sách về NƠXH) diễn ra ngày càng nhiều, gây ảnh hưởng lớn đến chủ trương của Đảng và Nhà nước về chính sách phát triển NƠXH, ảnh hưởng đến tình hình an ninh – trật tự, kinh tế – xã hội.

Để ngăn chặn, xử lý các vi phạm trong mua bán, cho thuê, sử dụng NƠXH, đồng thời có cơ sở báo cáo UBND tỉnh thu hồi các căn hộ mua bán, cho thuê, cho thuê lại, sử dụng trái mục đích và xử lý các đối tượng trục lợi chính sách theo quy định của pháp luật, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước, Sở Xây dựng đề nghị Công an tỉnh Bắc Ninh và UBND các huyện, thị xã, thành phố, các chủ đầu tư phối hợp, thực hiện một số nội dung.

Cụ thể, đề nghị Công an tỉnh Bắc Ninh, tăng cường phối hợp chặt chẽ với Sở Xây dựng trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về NƠXH tới người dân, đồng thời kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm, đặc biệt là các đối tượng cố tình trục lợi chính sách.

Thứ hai, chỉ đạo Công an cấp huyện, tăng cường kiểm tra, rà soát tình hình cư trú tại các dự án NƠXH, kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi mua bán, cho thuê, trục lợi trái quy định.

Thứ ba, thông tin kịp thời cho Sở Xây dựng mọi thông tin liên quan đến các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm trong mua bán, sử dụng NƠXH cần được thông báo ngay cho Sở Xây dựng để phối hợp xử lý theo đúng quy định.

Đối với UBND các huyện, thị xã, thành phố: Tiên Du, Yên Phong, Quế Võ, Thuận Thành, Bắc Ninh, Từ Sơn, cần khẩn trương thực hiện kiểm tra, rà soát cư trú. Căn cứ danh sách các cá nhân, hộ gia đình được mua NƠXH tại các dự án đã công khai (hoặc do chủ đầu tư cung cấp), chỉ đạo UBND cấp xã, phường, thị trấn và Công an huyện tăng cường kiểm tra, rà soát công tác cư trú. Tập trung vào các trường hợp đang làm thủ tục xác nhận hồ sơ mua NƠXH và các hộ gia đình đang sinh sống tại các dự án NƠXH. Mục tiêu là phát hiện các đối tượng sử dụng, mua bán, cho thuê NƠXH trái quy định, đặc biệt lưu ý các căn hộ có người nước ngoài đang cư trú.

Bên cạnh đó, UBND các huyện, thị xã, thành phố, cần kiên quyết xử lý các hành vi vi phạm pháp luật về nhà ở và kinh doanh bất động sản theo thẩm quyền. Trường hợp vượt thẩm quyền, kịp thời báo cáo cấp có thẩm quyền để xử lý theo quy định.

Đồng thời tăng cường tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến sâu rộng các quy định pháp luật về NƠXH đến người dân trên địa bàn. Khuyến khích người dân tham gia giám sát, tố giác các hành vi vi phạm. Tiếp nhận và xử lý nghiêm túc các thông tin, tài liệu, chứng từ liên quan đến mua bán, cho thuê NƠXH trái quy định do người dân cung cấp.

Đối với các chủ đầu tư dự án NƠXH, tăng cường cung cấp thông tin, dữ liệu về dự án NƠXH theo quy định; thực hiện việc mua bán, cho thuê, thuê mua NƠXH đảm bảo quy trình, trình tự thủ tục theo quy định của pháp luật; nghiêm túc phối hợp, cung cấp các thông tin, hồ sơ, tài liệu liên quan việc mua bán, cho thuê cho cơ quan có thẩm quyền theo quy định hoặc khi có yêu cầu. Trong trường hợp vi phạm việc cung cấp thông tin, mua bán, cho thuê, sử dụng NƠXH trái quy định… phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Để đảm bảo việc phát triển và quản lý NƠXH đúng quy định, các chủ đầu tư dự án NƠXH cần thực hiện nghiêm túc minh bạch thông tin. Chủ động cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin, dữ liệu về dự án NƠXH theo quy định của pháp luật. Công khai, minh bạch các thông tin liên quan đến việc mua bán, cho thuê, thuê mua NƠXH.

Thực hiện nghiêm túc quy trình, trình tự, thủ tục trong việc mua bán, cho thuê, thuê mua NƠXH theo đúng quy định của pháp luật. Không được thực hiện các hành vi vi phạm như bán chênh lệch giá, cho thuê lại, mua bán trá hình, hoặc tạo điều kiện cho người nước ngoài mua, thuê, thuê mua NƠXH. Phối hợp, cung cấp đầy đủ, kịp thời các thông tin, hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc mua bán, cho thuê NƠXH cho cơ quan có thẩm quyền theo quy định hoặc khi có yêu cầu.

Ông Nguyễn Tuấn Dũng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh cho biết, việc tuân thủ nghiêm các quy định pháp luật của chủ đầu tư dự án NƠXH là yếu tố then chốt để đảm bảo chính sách NƠXH đi vào cuộc sống, đáp ứng nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp, góp phần ổn định an sinh xã hội.

Cần sự vào cuộc của cả cộng đồng

Để chính sách của Đảng và Nhà nước đi vào đời sống, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh Nguyễn Tuấn Dũng cho rằng, vai trò của Ban quản trị các dự án NƠXH cần được phát huy. Qua đó, Ban quản trị cần tích cực tuyên truyền, phổ biến nội quy, quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư đến tất cả chủ sở hữu, người sử dụng NƠXH (bao gồm cả các đối tượng đã ký hợp đồng mua bán, thuê, thuê mua NƠXH và các thành viên trong hộ gia đình đã được cơ quan có thẩm quyền rà soát); góp phần nâng cao nhận thức của cư dân về các quy định của pháp luật về NƠXH, đặc biệt là các hành vi bị nghiêm cấm trong mua bán, cho thuê, sử dụng NƠXH.

Thường xuyên vận động, khuyến khích các tổ chức, cá nhân chủ động phát hiện và tố giác các hành vi vi phạm trong việc mua bán, cho thuê, sử dụng NƠXH bất hợp pháp. Tiếp nhận và xử lý thông tin phản ánh của cư dân về các vi phạm trong quản lý, sử dụng NƠXH.

Chủ động phối hợp, cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin, hồ sơ, tài liệu liên quan đến việc mua bán, cho thuê, sử dụng NƠXH cho Sở Xây dựng và các cơ quan có thẩm quyền khi có yêu cầu. Hỗ trợ cơ quan chức năng trong việc xác minh, xử lý các trường hợp vi phạm, ngăn chặn việc trục lợi chính sách hỗ trợ NƠXH của Nhà nước.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh thông tin thêm, việc kiểm tra, rà soát, ngăn chặn, xử lý các vi phạm trong mua bán, cho thuê, sử dụng NƠXH là trách nhiệm của các cơ quan chức năng, chính quyền địa phương và chủ đầu tư các dự án NƠXH. Bên cạnh đó, cần sự chung tay góp sức của toàn xã hội, đặc biệt là người dân sinh sống tại các khu NƠXH.

Người dân cần nâng cao ý thức chấp hành pháp luật, không tham gia vào các hoạt động mua bán, cho thuê, cho thuê lại NƠXH trái quy định. Khi phát hiện các hành vi vi phạm, người dân cần chủ động tố giác với cơ quan chức năng để kịp thời xử lý.

“Việc siết chặt quản lý, ngăn chặn, xử lý các vi phạm trong mua bán, cho thuê, sử dụng NƠXH là nhiệm vụ cấp bách hiện nay. Bằng việc triển khai đồng bộ các giải pháp, chúng ta sẽ góp phần đảm bảo chính sách NƠXH được thực hiện đúng mục tiêu, hỗ trợ người thu nhập thấp, người lao động có khó khăn về nhà ở, đồng thời góp phần ổn định an ninh trật tự, phát triển kinh tế – xã hội” – Ông Nguyễn Tuấn Dũng, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh khẳng định.

Phó Giám đốc Sở Xây dựng Bắc Ninh cho biết thêm, qua kiểm tra, rà soát, Sở Xây dựng Bắc Ninh cũng đã phát hiện một số hồ sơ mua bán, cho thuê nhà ở có dấu hiệu vi phạm pháp luật. Hiện Sở đang tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng điều tra, làm rõ.

Bài 2: Bất cập trong quản lý, sử dụng nhà ở xã hội và giải pháp khắc phục