Bài này dành cho con gái: BẠN ĐÃ BIẾT 4 GIAI ĐOẠN TRONG CHU KỲ 28 NGÀY CỦA CON GÁI CHƯA?
Tháng tám 1, 2024
Bạn đã từng:
– Có những ngày bạn cảm thấy: là con gái thật tuyệt?
– Cũng có những ngày bạn cảm thấy: là con gái thật tuyệt, TUYỆT vọng!
– Có những ngày tràn trề năng lượng, bạn có cảm giác như thể cả vũ trụ này đang nâng niu bàn chân bạn.
– Và những ngày bạn cảm thấy như thể một mình đang chiến đấu với cả đội quân của Thanos, và tất cả những gì bạn có là một bộ pyjama mỏng dính chứ chả phải bộ giáp làm bằng vibranium nữa.
– Có những ngày, bạn thấy những người xung quanh ai cũng đáng yêu dễ mến.
– Và có những ngày, bạn muốn cắn xé bất kỳ ai đến trước mặt mình…
Nếu có, thì mình vô cùng welcome bạn đến với thế giới của con gái với 4 giai đoạn (phase) thông thường được phân bổ theo chu kỳ (circle) 28 ngày.
Với bạn nào đang thắc mắc thì, NO! chúng ta không sống theo chu kỳ mặt trăng, nhắc cho bạn nhớ – chúng ta là con gái – vẫn là con người 100%, chứ không phải người sói nhá.
Vậy, circle đó được tính như thế nào:
Ngày đầu tiên, để cho đơn giản, chính là ngày mà bà dì gõ cửa ghé thăm bạn, hoặc ngày thu hoạch dâu rụng – tùy bạn thích gọi nó như thế nào. Đếm tiếp 4-7 ngày, chính là Menstrual Phase, mình tạm gọi là GIAI ĐOẠN DÂU cho dễ nhớ.
Sau khi Menstrual Phase kết thúc thì 7-10 ngày kế tiếp sẽ là Follicular Phase, mình gọi đây là GIAI ĐOẠN YÊU ĐỜI YÊU NGƯỜI.
Sau đó sẽ tới giai đoạn Ovulation Phase, nghĩa là rụng trứng, kéo dài tầm 4-5 ngày. Lúc này, buồng trứng trong cơ thể bạn chuẩn bị tuồn ra một quả. Nếu bạn nào đang muốn có em bé thì đây chính là giai đoạn vàng. Mình gọi đây là GIAI ĐOẠN SEXY. Vì đây chính là lúc bạn quyến rũ và có xu hướng muốn đi quyến rũ người khác nhất.
Và, cuối cùng, nếu trong giai đoạn sexy mà trứng không được thụ tinh – thì chúng ta sẽ chuyển qua giai đoạn cuối cùng của chu kì 28 ngày, Luteal Phase: kéo dài khoảng 4-7 ngày trước khi bà dì quay lại. Mình gọi đây là GIAI ĐOẠN HOANG DÃ MAN, dĩ nhiên là vì lúc này chúng ta hành xử hoang dã man nhất!
SỰ BIẾN ĐỘNG CỦA HORMONES:
LÝ DO ĐẰNG SAU SỰ BIẾN ĐỘNG TRONG TÂM LÝ CẢM XÚC
Có nhiều hormones liên quan đến cảm xúc nhưng để cho mọi chuyện đơn giản thì ở đây chúng ta chỉ đề cập đến sự biến động của Estrogen thôi:
Ở giai đoạn yêu đời yêu người: nồng độ estrogen ở mức ổn định, và tăng dần về cuối giai đoạn. Lúc này bạn sẽ cảm thấy mình đẹp hơn, các vấn đề về da cũng giảm đi. Bạn tự tin, vui vẻ, yêu đời, cảm thấy đầy niềm vui và hy vọng sáng ngời ở tương lai.
Ở giai đoạn sexy: lúc này estrogen lên tới đỉnh điểm, mà vật cực tất phản, lúc này mood của bạn sẽ bắt đầu đảo chiều. Tùy vào cơ địa của từng người, có những bạn sẽ cảm thấy phần ngực và bụng hơi căng lên và nhạy cảm hơn bình thường, đồng thời đây cũng là lúc hiện tượng spotting xuất hiện.
Ở giai đoạn hoang dã man: nếu trứng không được thụ tinh, thì Estrogen giảm đi một chút, nhưng lại tăng lên theo một loại hormone mới xuất hiện: progesterone. Estrogen của bạn đạt tới mức dư thừa, và mood của bạn theo đó mà đỏng đảnh theo. Lúc này, theo sự trồi sụt thất thường của mood, bạn sẽ: thèm ăn, mệt mỏi, có thể bạn sẽ bị nhức đầu, da và tóc dễ bị đổ dầu, và trong trường hợp cực đoan (giống mình), thì có thể bạn sẽ thù ghét cả thế giới. Có khi trầm trọng hơn, bạn cảm giác như mình đang tách ra 2 nhân cách: lúc thì như công chúa Disney, lúc lại như chúa tể never sai (haha)
Và ở giai đoạn dâu rụng: estrogen đụng nóc rồi thì phải giảm xuống thôi. Mood của bạn trong giai đoạn này tùy thuộc vào từng người: có người sẽ đạt đỉnh điểm của độ điên tiết khi phải chịu đựng những cơn đau bụng, đau lưng, đau ngực, chuột rút hông, và sự bất tiện của việc hứng dâu. Nhưng cũng có người cảm thấy nhẹ nhõm vì cuối cùng Luteal Phase – giai đoạn hoang dã man kinh khủng khiếp, đã kết thúc, như mình chẳng hạn.
VÀ VẤN ĐỀ CỐT LÕI LÀ:
SẮP XẾP CUỘC ĐỜI MÌNH THEO NHỮNG GIAI ĐOẠN NÀY NHƯ THẾ NÀO?
Câu trả lời rất đơn giản: nếu được, hãy để những việc quan trọng vào giai đoạn yêu đời yêu người, ví dụ như đi phỏng vấn hay kí kết hợp đồng. Nếu bạn muốn có em bé, hãy nhớ kỹ giai đoạn sexy và sau đó. Và mỗi khi tới giai đoạn hoang dã man, thì ít nhất hãy ý thức được rằng, hành vi của mình đang bị chi phối bởi hormones đấy, hãy cẩn trọng.
Và, để giảm tác động của của từng giai đoạn, chúng ta có thể áp dụng một chế độ ăn phần nào giúp bù đắp lại sự trồi sụt của các hormones như sau:
1. Giai đoạn yêu đời yêu người: về cơ bản thì lúc này bạn ăn cái gì cũng được, cho nên hãy tranh thủ ăn các đoạn thực phẩm tốt cho sức khỏe, nhiều chất xơ, nếu bạn đang muốn giảm cân thì hãy tranh thủ lúc cơ thể tràn trề năng lượng và hy vọng vào tương lai này mà triển liền nhé! Còn nếu bạn đang muốn tăng cơ thì tranh thủ nạp protein nhiều vào, cơ thể đang khỏe mạnh để chuyển hóa nhanh đấy!
Thể dục: có thể tập phản lực, tập cơ, cardio, bất cứ món nào bạn thích v.v Vì bạn đang rất khỏe mà!
2. Giai đoạn sexy: nên cẩn trọng việc ăn lại một chút, tập trung ăn nhiều protein và chất béo tốt cho sức khỏe, vì nội bộ cơ thể bạn đang chuẩn bị tuồn trứng ra đấy và hãy nhớ rằng chúng đang vất vả lắm.
Thể dục: vẫn có thể tập sức bền, cardio.
3. Giai đoạn hoang dã man: bổ sung nhiều chất xơ, đặc biệt bổ sung magnesium và nhóm vitamins B thông qua: hạt (hạnh nhân, hạt điều, đậu phộng…), hạt quinoa, các loại rau đậm màu, đậu, quả bơ, và sô cô la đen chính là món cứu cánh cho tâm trạng nhanh nhất, nếu được hãy trữ chúng trong tầm tay ở giai đoạn này nè.
Thể dục: bạn vẫn có thể tập tăng sức bền nếu thích, nhưng nên ưu tiên cho các bài tập nhẹ nhàng, như giãn cơ, pilates low-impact, và tập thiền định (meditaion) trong giai đoạn này là một biện pháp giúp mình đỡ bị phân liệt nhân cách hơn.
4. Giai đoạn thu hoạch dâu: đặc biệt chú trọng đến dinh dưỡng trong giai đoạn này và bạn phải bắt được bản thân ăn đủ chất, hãy nhớ, chẳng ai đổ máu mà khỏe mạnh bình thường cả, chúng ta phải biết yêu thương cơ thể mình gấp đôi gấp ba bình thường.
Thể dục: những bài tập thật nhẹ nhàng, và thực hành chăm sóc cơ thể thật nhiều, ví dụ như tập thở, tập thiền, chăm sóc da… Hãy cho cơ thể biết là bạn yêu thương nó.
KẾT LUẬN
Lý do mình viết bài này đến từ:
Một là podcast của Dr. Andrew Huberman và Dr. Mary Claire Haver, trong đó Dr.Haver có nói một câu mà mình nhớ mãi: cách mà cơ thể nữ giới vận hành vô cùng khác biệt so với cách mà cơ thể nam giới hoạt động. Khác tới mức chúng ta phải nghiên cứu riêng chứ không thể gộp chung “hành vi loài người” để nói được.
Ví dụ như, việc ăn kiêng gián đoạn (intermittent fasting) có những tác động tích cực với cơ thể nam giới, nhưng với nữ giới thì chưa chắc, vì cách chúng ta phản ứng với cơn đói rất khác.
Hormones trong cơ thể nữ giới dao động như thủy triều trên Đại Tây Dương, còn ở nam giới thì chỉ loanh quanh đâu đó ở mức cái hồ nước.
Cuộc đời của nữ giới được chia ra thành nhiều giai đoạn rõ rệt: trước khi cơ thể bắt đầu có thể rụng trứng, giai đoạn giữa, giai đoạn khi cơ thể bắt đầu chuẩn bị rụng hết trứng, và giai đoạn sau khi rụng hết trứng. Mình đã từng nghe rất nhiều người nhận xét về một cô gái là: cô gái đó thay đổi như thể trở thành một người khác hoàn toàn vậy đó. Đúng vậy, mỗi giai đoạn, lượng hormones trong người chúng ta biến chúng ta thành một con người khác. Mà cũng chẳng cần một cuộc đời, chu kỳ 28 ngày đã đủ làm điều đó rồi.
Hai là, mình luôn quan niệm rằng, hiểu biết thay đổi tư duy, tư duy thay đổi cách hành động, và cách hành động sẽ thay đổi cả một con người. Chúng ta không thể thay đổi việc mình sinh ra là nữ giới (well, tạm không bàn đến chuyển giới nhé), nhưng một khi chúng ta có BIẾT được về cách mà cơ thể mình hoạt động, chúng ta sẽ: (1) hiểu rằng đó không hoàn toàn là lỗi của chúng ta khi chúng ta chán ghét và tiêu cực với cả thế giới, (2) ý thức được việc đó khiến chúng ta giỏi kềm chế hành vi tiêu cực của mình hơn.
Ví dụ như, lần sau, khi bạn phẫn nộ với đối tác, hãy xem thử đấy là do đối tác cà chớn thật, hay do bạn đang trong luteal phase và thứ cà chớn là hormones trong người bạn. Nhé!