[Book Review] Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim: Vai trò của 2 giới và sự lệch pha của 2 “thế giới”

Tháng mười 6, 2024

“Đàn ông sao Hỏa, Đàn bà sao Kim” là 1 trong 2 quyển sách mình đã đọc trong năm nay và cũng rất tâm đắc.

Qua bài viết này, mình sẽ review lại những điểm chính từ sách, sẽ không có những nghiên cứu, số liệu khác từ bên ngoài.
Mình xin phép trong bài viết này:
+ Một vài chỗ gọi là “phụ nữ” thay cho từ “đàn bà” (vì mình muốn thế).
+ Không bàn về những giới tính khác trong cộng đồng LGBTQ+, vì sách không đề cập tới những đối tượng này và mình không thể đọc xong quyển sách này có thể viết về họ.
Giờ thì bắt đầu thôi!

Những suy nghĩ hàng đầu của mình về 2 giới (“top of mind”)

Trước khi đọc “Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim”, đây là những suy nghĩ “top of mind” của mình về 2 giới:
Đàn ông thì phải mạnh mẽ, quyết đoán vì họ là trụ cột trong gia đình. Đàn ông thường giữ những vị trí lãnh đạo trong các tổ chức.
Cháu trai của mình vẫn thường được dỗ dành: “Con trai thì không được khóc. Như thế thì thật là yếu đuối”.
Đàn ông khi mệt thì không thích nói nhiều chỉ cần cho họ thời gian nghỉ ngơi, qua ngày mai là xong.
Có người lại nói suy nghĩ của đàn ông thì đơn giản. Họ nói những điều họ suy nghĩ. Trái lại, “con gái nói “Có” là “Không”.
Phụ nữ là phái yếu, là hậu phương vững chắc cho đàn ông.
“Phụ nữ hơn nhau ở tấm chồng”.
Phụ nữ chia tay rồi thì cả thế giới như sụp đổ, đàn ông hết yêu là hết yêu. Phụ nữ xem trọng tình cảm, đàn ông xem trọng tình dục hơn tình yêu. 
Đàn ông ngoại tình hơn phụ nữ.
Có phải như vậy không? Vì sao người ta lại có những quan điểm như vậy?

1 – Sự thông minh của nhân loại được di truyền bởi người mẹ

Con người có 46 nhiễm sắc thể được lấy từ bố và mẹ. Trong đó, cặp nhiễm sắc thể giới tính từ mẹ là XX. Giới tính của con người được quyết định bởi nhiễm sắc thể giới tính từ bố – có cặp nhiễm sắc thể giới tính là XY. Nếu đứa con nhận từ bố nhiễm sắc thể X thì sẽ là con gái, nếu nhận nhiễm sắc thể Y thì sẽ là con trai.
Sách viết: Nhiễm sắc thể X có đến 1020 gen, trong khi nhiễm sắc thể Y chỉ có 78 gen. Bên dưới là kiến thức mình tìm kiếm thêm.
<a href="https://nhathuoclongchau.com.vn/bai-viet/nhiem-sac-the-gioi-tinh-la-gi-dac-diem-nhiem-sac-the-gioi-tinh.html">Nhiễm sắc thể giới tính là gì? Đặc điểm nhiễm sắc thể giới tính</a>

Có thể thấy một sự chênh lệch lớn về số lượng gen của nhiễm sắc thể X và Y.
Nhiễm sắc thể Y chủ yếu nắm giữ chức năng quyết định khác biệt về giới tính của đàn ông và đàn bà. Các ADN còn lại được tạo bởi nhiễm sắc thể Y đa số lại là các “ADN rác”.
Ngược lại, với hàng trăm đến hơn 1000 gen, nhiễm sắc thể X ngoài kiểm soát các đặc điểm liên quan đến hệ thống sinh sản thì nhiều gen trong số nhiễm sắc thể X còn liên quan đến các chức năng của trí não. Chính vì vậy, “nhân loại được kế thừa năng lực tư duy khá cao từ người mẹ”.
<a href="https://vietnamnet.vn/vi-sao-con-cai-thua-huong-tri-thong-minh-tu-me-nhieu-hon-bo-712047.html">Vì sao con cái thừa hưởng trí thông minh từ mẹ nhiều hơn bố?</a>

2 – Sự phân biệt vai trò của 2 giới được ảnh hưởng bởi vai trò của họ trong thời “săn bắt, hái lượm”

Trong quá trình tiến hóa của nhân loại, đàn ông vốn có cơ thể khỏe mạnh nên giữ vai trò là “kẻ đi săn”, đàn bà vốn là người có khả năng sinh sản, thường là người ở nhà nuôi con.
Chính vì sự khác biệt về vai trò này, đàn ông có khả năng nhanh nhẹn, tháo vát, giỏi những công việc tay chân, linh hoạt,…Họ có tính quyết đoán, cạnh tranh cao. Khi đã xác định được mục tiêu, thì họ sẽ tìm cách để đạt được mục tiêu mà mình mong muốn.
Còn với đàn bà, họ thường là người nuôi con, chăm sóc nhà cửa, cho dù có làm việc đồng áng thì cũng chỉ ở quanh nhà. Họ phải luôn bảo vệ cho sự an toàn cho ngôi nhà khỏi thú dữ, trộm cắp, chính vì thế họ phải tăng cường “ngoại giao” với những người phụ nữ khác để cùng bảo vệ những ngôi nhà của mình. Cách họ xem xét 1 vấn đề sẽ thiên về sự quan sát, phân tích, suy luận hơn để đưa ra phán đoán.
Vậy cho nên người ta mới có câu “Đàn ông xây nhà, đàn bà xây tổ ấm”.
 Đàn ông coi trọng sự nghiệp, đàn bà coi trọng gia đình. Đàn ông thiên về hành động, đàn bà thiên về tưởng tượng, lời nói. Đàn ông mang lại sự sung túc cho gia đình, đàn bà xây dựng 1 tổ ấm để đàn ông yên tâm tiếp tục cho sự nghiệp của mình.
Nguồn: Sách "Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim"

Nguồn: Sách “Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim”
Nguồn: Sách "Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim"

Nguồn: Sách “Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim”

3 – Mối quan hệ giữa “người sao Hỏa” với “người sao Kim”

Phụ nữ và đàn ông đều muốn có tình yêu và tình dục. Tuy nhiên, tương quan giữa 2 mong muốn này ở hai giới có phần chênh lệch khá lớn.
Phụ nữ thì xem trọng tình cảm. Với họ, tình yêu và gia đình là cả cuộc đời. Đàn ông thì ngoài tình yêu, tình dục cũng rất quan trọng. Với đàn ông, tình yêu là một phần trong cuộc sống của họ. Không có tình yêu thì đàn ông vẫn sẽ sống tiếp. Lẽ vì vậy, với phụ nữ, “tình yêu là một canh bạc”.
Sách viết rất nhiều về tình yêu của “người sao Hỏa” và “người sao Kim” trước và trong hôn nhân. Nhưng để có thể tóm tắt mong muốn cả 2 người về nhau thì mình xin mượn lại đúc kết từ 1 người thầy mình từng dự trong 1 workshop:
Phụ nữ cần ở người đàn ông 2 chữ “P”, đó là “Protect” (bảo vệ) và “Provide” (sự chu cấp), ngoài ra còn có cả tình yêu.
Đàn ông cũng cần phụ nữ ở 2 chữ “P”, đó là “Peace” (sự yên bình) và “Offpring” (con cái).
Khi những thứ này không được đáp ứng, thì ngoài những lý do khách quan khác, phần lớn lý do ngoại tình của đàn ông và phụ nữ cũng liên quan đến những “chữ cái” này.

Thương cho người phụ nữ, thấu hiểu cho đàn ông

Từ những cơ sở về khoa học, về quá trình phát triển của con người, tác giả đã giúp người đọc lý giải những đặc trưng về giới đã được xây dựng và hình thành trong suốt sự xuất hiện của con người.
Với mình, đây là giá trị lớn nhất mà quyển sách mang lại cho người đọc, trên cả mục tiêu ban đầu là để thấu hiểu “nửa thế giới còn lại” của mình.
Cuốn sách đã giúp mình lý giải được những điều mà má, chị ruột, chị dâu,…của mình làm.
Mình từng tự hỏi vì sao má có thể dành cả cuộc đời chỉ để lo cho con của má, từ bỏ những “cơ hội” của mình thời còn trẻ để xây dựng cho sự nghiệp cùng ba. Hay kể cả việc vì sao dì của mình có thể không lấy chồng để lo từng bữa cơm cho đám cháu nheo nhóc của mình.
Mình biết được vì sao ngày xưa ba hay ra lan can ngồi hút thuốc, vì sao mỗi khi anh ruột có chuyện áp lực về công việc, về gia đình lại lựa chọn gọi điện cho mình vào 1 buổi tối dẫn mình đi uống nước chỉ để nghe anh kể chuyện.
Đọc cuốn này rồi mới biết việc bày tỏ (nhất là qua lời nói) không phải là “sở trường” của đàn ông. Cho nên áp lực từ định kiến của xã hội rằng đàn ông phải mạnh mẽ đã đành, cho tới khi tìm được người để chia sẻ rồi lại rất khó khăn để nói hết lòng mình ra.
Chính vì vậy mà sách cũng có viết trong một nghiên cứu cho thấy tuổi thọ của đàn ông thường kém hơn đàn bà, chỉ vì đơn giản khi gặp khó khăn, phụ nữ biết cách bày tỏ (sau đó họ tìm được giải pháp / sự hỗ trợ), còn đàn ông họ không biết cách bày tỏ ra, nên thường chọn giữ trong lòng.

Cảm nhận về quyển sách này

Đọc hết quyển này như 1 thành tựu của mình, vì chưa bao giờ mình đọc cuốn nào hơn 500 trang 😅

Đọc hết quyển này như 1 thành tựu của mình, vì chưa bao giờ mình đọc cuốn nào hơn 500 trang 😅
Đọc xong quyển này không chỉ giúp mình hiểu hơn về “nửa thế giới còn lại”, mà còn giúp mình lý giải những hiện tượng, những điều mà từ nhỏ đến giờ mình nghe rất nhiều từ những người xung quanh đến mức mình cho đó là điều hiển nhiên. (Tất nhiên là có ý đúng/không đúng, có ý chỉ đến từ thành kiến, phán xét của xã hội,…)
Mình còn thấy đàn ông và đàn bà không phải là 2 con người với những quan điểm, tính cách đối lập nhau. Đúng thật họ là 2 “loại” người sống ở 2 thế giới khác nhau, không song song, mà hơi lệch pha nhau. 
Cả 2 phía cần nỗ lực để có thể chung sống với nhau. Cho nên mới gọi là “Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim” 😂.
Đánh giá về quyển sách này (theo mình): 8/10
8 điểm vì những kiến thức, cơ sở nền tảng giải thích phần lớn tính cách, đặc điểm của 2 giới xuyên suốt quyển sách.
“Đàn ông sao Hỏa, đàn bà sao Kim” tiếp cận những đặc điểm của 2 giới qua khía cạnh sinh học như sự khác biệt và sự di truyền bộ gen của 2 giới, quá trình dậy thì của 2 giới, rồi mới chuyển sang vai trò của đàn ông và đàn bà trong thời kỳ “săn bắt, hái lượm”. Sau đó mới là các đặc điểm của họ trong cuộc sống, sự nghiệp, tình yêu và hôn nhân.
Mình nghĩ đây chính là điểm đắt giá và làm cơ sở cho cả quyển sách.
Trừ 2 điểm vì cũng có nhiều phần tác giả không đề cập nhiều đến cơ sở nghiên cứu, nên những phần đó không được khách quan cho lắm. Có những phần tác giả chỉ viết chung chung về 2 giới, nhưng không đề cập họ ở phạm vi khu vực lãnh thổ nào, nền văn hóa nào. Chẳng hạn như:
– 30 Khoảnh khắc phụ nữ thích một người đàn ông
– 11 Kiểu phụ nữ nên kết giao
– 11 Kiểu đàn ông nên kết giao
– 30 Tín hiệu người khác giới yêu thích bạn
-…
Mình nghĩ tác giả chỉ nên đưa ra các ví dụ tham khảo những biểu hiện cụ thể xuất phát từ phần cơ sở nền móng về hai giới trước đó, không nên viết như kiểu các “công thức” để nhận biết về người nào đó.

Kết

Thế giới hiện đại cũng đã có ít nhiều thay đổi, phụ nữ và đàn ông có nhiều cơ hội ở nhiều vai trò của giới còn lại. Dần dần vai trò của họ cũng sẽ có sự xoay chuyển theo sự phát triển của nhân loại. Nhưng quyển sách giúp cho người đọc có cái nhìn rộng hơn về bản chất của con người, lý giải phần nào suy nghĩ, hành động của họ
Hồi xưa lúc mình 20 tuổi mà vẫn chưa một mảnh tình vắt vai, ngoài câu hỏi “làm sao để có bồ?”, mình luôn tò mò là không biết người khác giới thích giao tiếp thế nào, họ tìm kiếm thứ gì ở đối phương,…mình đã chọn tải Tinder để được giao lưu, trò chuyện nhiều hơn với người khác giới để hiểu họ và được thì “thế giới lại bớt đi 1 người cô đơn” 😂.
Sau này nhìn lại thì mình thấy dù sao Tinder cũng chỉ là 1 ứng dụng, thu hút một vài tệp người dùng nhất định, cho nên cũng rất khó để đạt được mong muốn của mình. 
Vậy cho nên nếu chỉ đơn giản muốn tìm hiểu về bản chất con người một cách có cơ sở khoa học hơn, thì thay vì nói chuyện với người lạ, bạn cũng có thể chọn đọc  “Đàn ông sao Hỏa, Đàn bà sao Kim”.
Bài viết thuộc thử thách Viết Đều và Hay của Writing On The Net Alumni.
#wotn #vietdeuvahay