Châu Âu phóng đại năng lực, khó lòng cấp đủ đạn pháo cho Ukraine?

Ủy ban châu Âu hồi tháng 1.2024 tuyên bố rằng tính đến thời điểm đó, năng lực sản xuất đạn pháo 155 mm của châu Âu đã đạt 1 triệu quả đạn pháo mỗi năm. Đến tháng 6, Ủy viên Thị trường Nội địa Liên minh châu Âu (EU) Thierry Breton tuyên bố EU có kế hoạch sản xuất 1,7 triệu quả đạn pháo/năm vào cuối năm 2024.

Tuy nhiên, một nhóm tổ chức truyền thông đại chúng đã phỏng vấn các nhà sản xuất, chuyên gia và quan chức chính phủ, và qua đó đưa ra nhận định vào ngày 8.7 rằng những tuyên bố trên khác xa với thực tế.

Theo cuộc điều tra này, một tài liệu nội bộ của Rheinmetall, nhà sản xuất vũ khí hàng đầu của Đức và là một trong những nhà sản xuất vũ khí lớn nhất châu Âu, đã đưa ra con số sản lượng đạn pháo 155 mm thường niên của EU vào đầu năm vào khoảng 550.000 quả.

REUTERS

Dữ kiện này trùng khớp với một báo cáo được Bộ Quốc phòng Estonia công bố vào cuối năm 2023, ước tính rằng sản lượng chung trong năm đó đạt từ 480.000 đến 700.000 quả đạn pháo, và khác xa so với tuyên bố của Ủy ban Châu Âu một tháng sau đó.

Nhóm điều tra cho hay các chuyên gia giấu tên và những người hoạt động trong ngành đều đồng ý với con số sản lượng thấp hơn.

Business Insider dẫn một nguồn tin cho hay châu Âu sẽ sản xuất không tới nửa triệu viên đạn pháo vào cuối năm nay.

Cuộc điều tra đã xác định nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tình trạng thiếu hụt đạn pháo, bao gồm tình trạng thiếu thuốc nổ toàn cầu và thiếu hợp đồng dài hạn từ các chính phủ để khuyến khích mở rộng quy mô sản xuất.

Phát ngôn viên Ủy ban Châu Âu Johanna Bernsel nói với Business Insider rằng họ giữ nguyên ước tính của mình “trong các điều kiện hoạt động thực tế, để đáp ứng các đơn đặt hàng nhận được”.

Bà Bernsel còn nói rằng các ước tính này dựa trên dữ liệu của ngành và quốc gia thành viên EU, và họ cũng tính đến đầu tư đang diễn ra và các nỗ lực nhằm giảm bớt tắc nghẽn. Bà cho biết thêm không phải tất cả sản phẩm đều được tiết lộ công khai cho giới truyền thông vì lý do bảo mật.

Theo Business Insider, con số được đưa ra từ cuộc điều tra đồng nghĩa với việc EU sẽ không thể cung cấp cho Ukraine số lượng đạn pháo đã hứa hẹn, .

EU vào năm 2023 đưa ra cam kết rằng đến tháng 3.2024 sẽ cung cấp cho Ukraine 1 triệu quả đạn.

Tuy nhiên, đến tháng 1.2024 EU thừa nhận chỉ có thể cung cấp một nửa số lượng đó. Còn theo trang tin Euractiv, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 26.2 nói Ukraine mới nhận được chưa đến 1/3 trong số một triệu quả đạn pháo EU đã hứa.

Theo số liệu của EU, dựa trên thông tin do các nước thành viên cung cấp, kể từ tháng 2.2023, khối này đã tặng 355.000 quả đạn cho Ukraine.

Số lượng đạn pháo quyên góp dự kiến đạt 524.000 vào cuối tháng 3.2024 và con số này được lên kế hoạch sẽ đạt khoảng 1.155.000 vào cuối năm nay.

Ngoài ra, các quốc gia thành viên EU cũng cung cấp đạn dược cho Ukraine thông qua các hợp đồng thương mại. Tuy nhiên, những con số đó thường không được công bố rộng rãi.

Đạn pháo 155 mm là vũ khí quan trọng đối với cả hai bên trong cuộc xung đột Nga-Ukraine. Tính đến tháng 1, hãng tin Bloomberg dẫn số liệu nội bộ cho biết lực lượng Ukraine đã bắn vào khoảng 200.000 quả mỗi tháng.

Ukraine đã trải qua tình trạng thiếu đạn dược nghiêm trọng, đặc biệt là trong 6 tháng quốc hội Mỹ trì hoãn gửi thêm viện trợ cho Ukraine, buộc nước này phải dè xẻn đạn pháo vào thời điểm Nga bắn khoảng 10.000 quả đạn mỗi ngày.

Trong khi đó, theo Đài Sky News, tính đến tháng 5, Nga có thể sản xuất đạn pháo nhanh gấp ba lần so với khả năng của các đồng minh của Ukraine và với chi phí chỉ bằng 1/4.