Dark Nhân Tâm (phần 2): Những công việc đầu tiên của tôi đến từ Networking chứ không phải nộp CV và portfolio

Giữa hàng ngàn ứng viên nộp những chiếc CV và portfolio đã được trau chuốt, tôi nhận ra tôi phải có một chiến thuật khác biệt để có được công việc trong thời kỳ suy thoái kinh tế này, trong 2318 từ.

Tôi biết đến Vừng từ clip Youtube về Palestine, càng ấn tượng hơn là cách em ấy thắng được job từ Vietcetera bằng việc xây dựng mối quan hệ với nhà tuyển dụng.

Vừng chực chờ bán cafe lon cho những nhân viên Vietcetera, trên nắp lon in QR code, khi quét sẽ được xem một video em ấy dày công xây dựng để apply vào công ty media danh tiếng này.

Sự chân thật và đầu tư đã giúp em ấy thắng được job thực tập tại công ty nơi chị Thùy Minh làm Chief Content Officer.

Chiến thuật này cũng đã giúp Vừng có được công việc thực tập ở Mỹ. Trong guồng apply các công ty Mỹ, em ấy cũng đã “xem như tôi có được job”, tự làm thêm một video quảng bá sản phẩm của công ty trước khi được nhận vào Rewind AI, để chứng tôi cho họ thấy rằng Vừng có khả năng làm những video hấp dẫn về sản phẩm họ đang làm. Với tinh thần chủ động hơn cả chủ động này, Vừng đã được nhận làm thực tập sinh đầu tiên và nhỏ tuổi nhất của Rewind AI, một công ty ở Silicon Valley.

Mình đã ứng dụng cách làm sáng tạo này để apply cho Học bổng Giáo dục Vừng. Mình đã mua một bó hoa len và dán QR code lên đấy, vì tôi cảm thấy rằng nộp hồ sơ chưa đủ để nói lên con người tôi. Tiếp theo, tôi tìm hiểu những event mà Vừng tham gia (thành thực xin lỗi Vừng là những hành động này hơi giống stalker một chút), thì tôi tìm ra được sự kiện TedX nơi Vừng làm MC. QR code sẽ dẫn link đến một folder, nơi tôi để theo thứ tự là một Google Sheet có 3 sheet, sheet đầu tiên mà một post Canva chúc mừng Vừng đã hoàn thành xuất sắc vai trò MC TedX, sheet hai nói về kế hoạch action plan (kế hoạch hành động), budget plan của dự án tôi apply. Các file tiếp theo là file application của tôi như cũ để Vừng và team có thể access nó dễ dàng mà không phải lục lại hồ sơ. Do tôi nộp podcast nên tôi để luôn file transcript để team Vừng có thể đọc lại mà không cần phải nghe lại podcast, tiết kiệm thời gian cho họ.

Và tôi đã vượt qua vòng đơn với hơn 500 hồ sơ, lọt vào top 20 ứng viên được phỏng vấn. Vì nhiều lý do, tôi fail phỏng vấn, nhưng đó không phải là thất bại, đó là lượt feedback mà tôi rất cần để phỏng vấn các chương trình học bổng sau này.

Ngẫm nghĩ lại quá trình apply, có thể mọi người nghĩ tại sao phải làm rườm rà như vậy, chỉ cần nộp CV và portfolio rồi ngồi chờ thôi, thì tôi xin trả lời là sau một thời gian làm như thế và không nhận được hồi âm, tôi phát hiện chúng ta cần làm hơn thế để nổi bật hóa profile của tôi, tăng tỷ lệ nhận được job.

Cảm ơn Vừng vì những chia sẻ của em đã thay đổi tư duy của tôi và mọi người trong cách xin việc nhé. 

Đó là Vừng, từ giờ tôi sẽ nói về tôi và cách tôi apply các công việc.

Một nguyên tắc đầu tiên chính là: Khoan hỏi doanh nghiệp đã làm gì cho ta mà hãy hỏi ta đã làm gì cho doanh nghiệp trước.

Bởi, vắng mợ chợ vẫn đông, các công ty hoàn toàn có thể thuê người khác, còn ứng viên cần job hơn là job cần họ.

Đương nhiên là tùy cái, nhưng thường là như thế.

Tôi xin lấy ví dụ về việc cộng tác của tôi với Spiderum. Hành trình apply xin việc từ nửa cuối 2023 đến hiện tại của tôi như sau:

Vị trí: chủ yếu bắt đầu là intern content marketing

– Số đơn apply: 13

– Số lần phỏng vấn: 4 (Trong đó có Vietcetera, GTV SEO, Phê Phim, DOL English)

– Số lần từ chối phỏng vấn: 1 

– Số lần làm bài test: 1 (DOL English)

– Số công ty đi làm: 4 (CTV Kênh 14, Yaho, CTV Spiderum, công ty A và NT Agency)

Nhìn lại số lần apply không quá nhiều nhưng 3 job gần đấy nhất thì cách tôi apply không phải qua nộp đơn như truyền thống.

Tôi đã viết hơn 29 bài ở nền tảng này trước khi xin làm CTV, và ngay cả những bài không được order tôi cũng viết và up lên nền tảng, sau đó có vài bài được chuyển thể thành clip Youtube ^^ Tôi được chị Isa Quan nhận xét là viết đều, năng suất và chủ động. 

Mọi người đọc JD ngay từ vị trí intern của Spiderum thì đều yêu cầu nộp link Spiderum của ứng viên, chẳng lẽ chúng ta nộp link mà không up bài gì? Cũng kỳ, đúng không?

Vậy nên, đôi khi chúng ta cần cho đi trước khi muốn nhận lại điều gì đấy. Đó là bài học đầu tiên tôi tự rút ra trong quá trình apply job.

Nhờ viết 29 bài trên Spiderum trước, em biên tập viên đã gợi ý một số đề tài phù hợp. Hai bài quan trọng nhất, nhiều view nhất của tôi là Khủng hoảng danh tính ở nam và nữ cũng đã ra đời từ việc này. ^^

Rất cảm ơn đội ngũ Spiderum đã giúp tôi có được ngày hôm nay nhé.

Một trong những nguyên tắc để có job chính là dùng job này để apply job khác.

Nhờ Spiderum, tôi lân la làm quen được một người chị có kinh nghiệm 9 năm thực chiến Marketing. Tôi rất nể mindset của chị, càng vui mừng khi chị đã thành lập NT Agency – một ước mơ lớn của chị, và agency cũng đã nhận được sự tín nhiệm của khách hàng nước ngoài.

Chị Thanh bảo rằng bình thường chị ấy không reply comment, nhưng nhờ comment chân thành của tôi mà chúng tôi đã có tình chị em như hôm nay.

Chúng tôi nói chuyện thâu đêm suốt sáng, từ lúc chị còn làm freelance đến lúc thành lập NT Agency như ngày hôm nay. Từ freelancer giúp chị ấy chuẩn bị slide, market research, dịch hợp đồng Việt – Anh, hiện tại, title của tôi là Trợ lý Giám đốc của chị Thanh.

Mọi thứ bắt đầu từ một comment chân tình trên Spiderum. Và việc xây dựng mối quan hệ cũng không dừng lại ở đây, đương nhiên rồi. Hãy đọc tiếp nhé.

Câu nói này hơi quá, tôi biết, nhưng hãy đọc tiếp .

Nhờ làm việc cho chị Thanh, để chuẩn bị tài liệu cho công việc, tôi đến dự hội thảo Thương hiệu cá nhân của chị A. Trong hội thảo này, tôi có đặt vài câu hỏi vì tôi tò mò là 9 nhưng muốn để lại ấn tượng cho chị ấy là 10.

Chị A có giới thiệu link Facebook của chị ấy trong hội thảo. Về nhà, tôi suy nghĩ xem mình nên hỏi gì.

Tôi để lại bình luận trong bài chị ấy (một số người thì chỉ bạn bè mới có quyền bình luận, nhưng chị A thì không). Sau đó, tôi kết bạn và gửi tin nhắn để khả năng được đọc tin nhắn cao hơn.

Rồi tôi và chị A gặp nhau ở tiệm F&B của chị ấy. Tôi mang theo một chai mật ong nhà dùng, nhà bán để tặng chị.

Chúng tôi ngồi nói chuyện rôm rả về cuộc sống. Chị A bị sổ mũi, hắt xì. Thấy vậy, tôi đưa cho chị ấy một tờ khăn ướt của mình.

Sau đó thì quán lên món và tôi nhận ra quán có sẵn khăn ướt.

Không sao ^^ Mình chủ động vẫn hơn.

Sau đó tôi có up CV và portfolio của tôi lên đâu đó tôi không nhớ nữa. Nhưng đại loại ở nơi chị A có thể đọc được (hình như trên blog của tôi thì phải)

Vài hôm sau, chị A nhắn tin hỏi rate card của tôi cho scope of work abc.

Tôi hỏi lời khuyên của chị Thanh và gửi báo giá theo lời khuyên đó. Chị A nhắn để chị cân đối lại tài chính một chút. Tôi hỏi chị Thanh tiếp, chị Thanh bảo tôi nên hạ giá xuống abc xyz và nên nhắn tin theo kiểu 123 654.

Sau đó tôi được chị A nhận vào làm part-time, freelance cho công ty.

Tôi cố gắng hết sức của mình. Một tuần sau, chị A nhắn sẽ tăng lương cho tôi.

Khoảng tầm một, hai tháng sau đó, nhờ nỗ lực,  tôi được ký hợp đồng nhân viên chính thức, kết thúc việc thực tập ở tuổi 26.

Sau này, vì vài lý do, tôi kết thúc việc đi làm ở công ty chị A, nhưng nhờ liên tục nuôi dưỡng mối quan hệ với chị Thanh, tôi vẫn có job part-time để trang trải cuộc sống.

Đó là tầm quan trọng của networking.

Như vậy, vì sao bạn phải làm nhiều hơn việc nộp đơn xin việc và portfolio?

Vì có AI, tất cả mọi thứ trong CV và portfolio đều có thể bịa ra được. 

Đó cũng là lý do vì sao công ty cần phỏng vấn bạn để nhận ra con người thật của bạn là ai. Và việc chủ động làm nhiều hơn nó sẽ cho thấy đạo đức làm việc, sự tinh tế, chăm chút, chủ động của bạn

Một tinh thần khắc kỷ là bạn không nên lo về những thứ nằm ngoài tầm kiểm soát của mình.

Là một control freak hơi OCD, tôi rất ghét việc phụ thuộc vào người khác. Tôi mệt mỏi khi phải chờ 1,2 tuần để có kết quả apply xin việc. Vậy nên tôi hay làm này làm kia, gặp người này người kia để lấy năng lượng. Job post yêu cầu CV, portfolio, tôi nộp 2 thứ đó, kèm theo một vài work sample, customize portfolio, cover letter, CV tùy vào job, đánh số thứ tự tất cả các file, nhắn tin zalo cho người tuyển dụng để đảm bảo họ đọc được mail của mình một cách nhanh chóng.

Vì tôi từng apply cho một công ty truyền thông có tiếng. Mấy tháng sau họ mới liên lạc lại để tôi làm CTV, quá quằn. 

Cũng bởi vì thông tin là thứ không được phân bổ đều, việc mở rộng network chính là để bạn có nhiều nguồn lực về thông tin hơn.

Như hôm kia, tôi gặp em N, một người viết trên Spiderum. Cuộc nói chuyện rất vui, em ấy cũng chia sẻ kiếm việc giờ khó quá, toàn nhờ người quen pass job cho thôi. Cuối buổi, em ấy share cho tôi file quản lý thời gian.

Tôi rất cảm kích.

Hôm qua, tôi gặp em T, một người viết trên Spiderum và học chung trường cấp 3 với tôi. Chúng tôi nói chuyện chắc to nhất cái Highland ấy về đủ thứ, apply học bổng, club, chuyện học hành, đại học, đi làm. Rồi tôi chở em ấy về nhà để em đỡ tiền Be.

Hôm nay, trong vòng 5 giây dùng Youtube, tôi tìm được info của sinh viên chuyên ngành em ấy định apply vào để T có thể thiết lập mối quan hệ với người ấy, có thêm insight về ngành.

Đổi lại, em ấy chỉ tôi một số hàm excel có thể hỏi chat GPT và chuyện certificate của câu lạc bộ.

Đương nhiên tôi chở em ấy đi tới nơi, về tới chốn, mang 2 mũ, 2 áo mưa vì dạo này trời Sài Gòn mưa chướng quá.

Lý do tôi có thể chạy từ Thủ Đức xuống quận 5 là vì tôi ở xa cũng quen rồi, ở nhà bí bức quá. Tôi cần nói chuyện với những tâm hồn sâu sắc để nạp năng lượng. Trên đường đi, không đeo tai nghe vì như thế là phạm luật, tôi có thời gian nghĩ về những project sắp tới của mình.

Cũng nhờ hoạt động tích cực trên Threads, tôi gặp được một người anh vô cùng sâu sắc và thú vị và cũng nhận được job từ anh.

Networking quan trọng như thế đấy các bạn ạ.

Như vậy, nhiều khi, cho đi trước khi nhận lại, bạn sẽ nhận lại được nhiều hơn LƯỢNG bạn cho đi. Rất nhiều khi, chỉ cần một tin nhắn, một bình luận chân thành, một mối quan hệ được thiết lập. Con người là sinh vật xã hội, sống theo cộng đồng. Mong bạn sẽ tìm được cộng đồng của mình nhé, và hãy network theo cách phù hợp với bạn nhất. Không cần phải rải name card như rải truyền đơn, đôi khi chỉ cần sự tinh tế của bạn tỏa sáng, những mối quan hệ chất lượng sẽ đến với bạn.