Điện Thoại Ảnh Hưởng Lên Bộ Não Như Thế Nào (How Your Cell Phone Might Affect Your Brain)
Tháng sáu 15, 2024
Chúng ta sử dụng điện thoại cho nhiều việc, từ những cuộc gọi công việc rồi kiểm tra email, cho đến việc liên lạc với bạn bè và những người thân yêu. Điện thoại đã trở thành một phần không thể tách rời trong cuộc sống của chúng ta. Nhưng liệu sự phụ thuộc vào điện thoại thông minh này có ảnh hưởng gì đến bộ não của chúng ta không?
Một số nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng nó có thể ảnh hưởng đến bộ não của ta. Những chuyên gia cho rằng việc sử dụng điện thoại có thể ảnh hưởng đến kỹ năng tương tác xã hội và điều chỉnh cảm xúc thông thường của chúng ta, làm gián đoạn giấc ngủ, và biến ta thành kẻ lười suy nghĩ.
Những đứa trẻ cũng đang sử dụng những loại thiết bị này ngày càng nhiều, điều này khiến các chuyên gia đặt câu hỏi về những tác động lâu dài có thể xảy ra lên sự phát triển của trẻ. Một nghiên cứu đã được công bố tại JAMA Pediatric đã thấy rằng một lượng lớn thời gian trẻ dành để nhìn chằm chằm vào màn hình kĩ thuật số đã tăng 52% trong khoảng thời gian 3 năm.
Việc này có thể ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển vẫn còn phải xem xét. Tuy nhiên, nó là một câu hỏi thú vị đối với các chuyên gia chăm sóc sức khỏe, chuyên gia sức khỏe tâm thần, các nhà giáo dục, phụ huynh, hay bất kì người nào sử dụng điện thoại một cách thường xuyên.
Nguồn: https://www.nbcnews.com
Tổng quan (At a Glance)
Nếu bạn như hầu hết mọi người, bạn sử dụng điện thoại cho mọi thứ từ nói chuyện với bạn bè đến quản lý tiền, thậm chí làm việc trên điện thoại. Thật không may, một số chuyên gia cho rằng sự phụ thuộc này thực sự gây tổn hại cho não bộ của chúng ta. Một số ảnh hưởng tiêu cực có thể xảy ra bao gồm những sự thay đổi về khả năng nhận thức, gặp vấn đề với kĩ năng tương tác xã hội và điều chỉnh cảm xúc, những vấn đề về giấc ngủ, sự lười biếng về tinh thần. Mặc dù việc từ bỏ điện thoại là không thể (không thực tế), nhưng đó là một số thứ chúng ta có thể làm để bảo vệ bộ não của mình khỏi những tác động gây hại này.
Sử Dụng Điện Thoại Có Thể Ảnh Hưởng Tiêu Cực Đến Khả Năng Nhận Thức – Phone Use Can Negatively Affect Cognitive Ability
Nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng việc sử điện thoại thông minh thực sự ảnh hưởng đến não. Tuy nhiên, đây là nghiên cứu vẫn còn trong giai đoạn đầu. Mặc dù chúng ta biết phần nào về một số ảnh hướng ngắn hạn, nhưng những tác động dài hạn vẫn chưa nhận thấy được.
Những thay đổi Hóa học trong Não bộ – Changes in Brain Chemistry
Một số minh chứng đã chỉ ra rằng việc sử dụng điện thoại có thể dẫn đến những thay đổi hóa học trong não bộ. Trong một nghiên cứu được trình bày tại Hiệp hội X quang Bắc Mỹ, các nhà nghiên cứu đã thấy rằng những người trẻ mắc chứng nghiện internet và điện thoại thông minh thực sự đã cho thấy sự mất cân bằng hóa học trong não bộ so với nhóm người kiểm soát thói quen này.
Những thay đổi này có thể giúp giải thích tại sao một số người lại hình thành chứng nghiện công nghệ và tại sao những người khác lại cảm thấy khó khăn khi không có điện thoại.
Giảm Khả năng Nhận thức – Reduced Cognitive Capacity
Một nghiên cứu nổi tiếng trên Tạp chí Hiệp hội Nghiên cứu về Người tiêu dùng (Journal of the Association for Consumer Research) đã thấy rằng khả năng nhận thức bị giảm đáng kể mỗi khi có điện thoại thông minh trong tầm tay, ngay cả khi điện thoại tắt.
Các nhà nghiên cứu đặt tên cho hiệu ứng này là “thuyết chảy máu hiệu ứng chất xám – brain drain hypothesis”. Về cơ bản, chúng ta ít dùng khả năng dựa vào nguồn nhận thức của chính mình nếu chúng ta biết những nguồn thông tin đó luôn có sẵn.
Một phân tích tổng hợp gần đây cũng cho thấy sự hiện diện của điện thoại thông minh có liên quan đến việc giảm trí nhớ. Điều này phù hợp với những kết quả trước đó, nhưng phân tích mới hơn chỉ ra mức độ của hiệu hứng này có thể không rõ rệt như được tuyên bố trước đây.
Một yếu tố mà những nhà nghiên cứu nghĩ rằng có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc mọi người bị ảnh hưởng như thế nào bởi điều này là: FOMO (Fear Of Missing Out). Bị phân tâm bởi điện thoại ở một mức độ nào đó cho thấy rằng chúng ta luôn nghĩ về những gì đang xảy trong thế giới trực tuyến – và những cái chúng ta có thể bỏ lỡ khi chúng ta không sử dụng điện thoại.
Nói cách khác, nếu bạn luôn cảm thấy khó chịu vì đã bỏ lỡ một tin nhắn, những tin tức, hoặc tin đồn về người nổi tiếng, thì việc để điện thoại ở nơi dễ nhìn thấy khi bạn làm việc có thể là một ý tưởng tồi. Hãy cân nhắc tắt nó đi và đặt ở nơi khác khi bạn cần hoàn thành công việc.
Việc đọc hiểu Kém hơn – Worse Reading Comprehension
Bạn có thể nhận thấy rằng cách bạn đọc văn bản trực tuyến khác so với cách bạn đọc giấy in. Đối với nhiều người trong chúng ta, việc đọc lướt qua các bài báo trực tuyến hoặc lướt qua trang để tìm những điểm chính là điều phổ biến. Một số bằng chứng chỉ ra rằng chúng ta hiểu ít hơn về những gì chúng ta đọc trên mạng so với những gì chúng ta đọc trên giấy.
Một nghiên cứu 2022 cho thấy việc đọc trên thiết bị điện tử như điện thoại thông minh sẽ khiến khả năng đọc hiểu kém hơn.
Lý do chính xác cho ảnh hưởng này là chưa rõ ràng, nhưng các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng mọi người thở dài hơn khi đọc trên điện thoại thông. Tác động này lên hô hấp cũng liên quan đến việc hoạt động quá mức ở thùy trán trước và giảm khả năng đọc hiểu.
Điện thoại Ảnh hưởng đến Kỹ năng Cảm xúc-Xã hội – Phone Affect Social-Emotional Skills
Trong bài luận đăng trên tạp chí Nhi khoa (the journal Pediatrics), các nhà nghiên cứu từ Trường Y thuộc Đại học Boston đã nghiên cứu kỹ hơn các tài liệu hiện có về việc sử dụng điện thoại thông minh và iPad ở trẻ nhỏ.
Việc sử dụng các thiết bị để giải trí hoặc dỗ dành trẻ nhỏ, họ đã cảnh báo có thể ảnh hưởng bất lợi đến sự phát triển cảm xúc-xã hội của chúng.
Họ lo ngại rằng những đứa trẻ sẽ không phát triển cơ chế tự kiểm soát nội tại của bản thân nếu chúng luôn bị phân tâm bởi một thiết bị kĩ thuật số.
Những chuyên gia cho rằng các hoạt động thực hành liên quan đến tương tác trực tiếp giữa người với người sẽ vượt trội hơn so với các trò chơi trên màn hình tương tác. Sự sử dụng thiết bị di động trở nên đặc biệt có vấn đề khi những thiết bị thay thế hoạt động thực hành giúp phát triển cơ quan thị giác và kỹ năng cảm giác vận động (sensorimotor skills).
· Sensorimotor skills là việc điều khiển cơ thể chạy, nhảy, hoặc thực hiện các hoạt động khác yêu cầu tương tác giữa cảm giác và chuyển động.
Vẫn còn nhiều điều chưa biết về việc sử dụng thiết bị di động ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ nhỏ như thế nào. Tuy nhiên, cái mà những chuyên gia lo ngại là liệu việc lạm dụng điện thoại thông minh và máy tính bảng có thể cản trở việc phát triển các kỹ năng xã hội và giải quyết vấn đề tốt hơn.
Sử dụng Điện thoại Có thể Dẫn đến Gián đoạn Giấc Ngủ – Phone Use May Lead to Disrupted Sleep
Việc sử dụng điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng khi đi ngủ có thể cản trở giấc ngủ của bạn chứ không phải vì bạn thức muộn để kiểm tra email, lướt mạng xã hội, hay chơi trò chơi đố vui trực tuyến.
Những chuyên gia về giấc ngủ cảnh báo rằng loại ánh sáng phát ra từ màn hình thiết bị di dộng có thể làm rối loạn chu kỳ giấc ngủ của bạn, ngay cả sau khi bạn tắt thiết bị.
Trong một nghiên cứu đã công bố trên Tạp chí Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Hoa Kỳ (PNAS), nhiều người trưởng thành tham gia đã được yêu cầu đọc sách trên iPad trong bốn giờ mỗi tối trước khi đi ngủ hoặc đọc sách in trong ánh sáng yếu. Sau 5 đêm liên tiếp, hai nhóm này đã hoán đổi vị trí.
Điều mà những nhà nghiên cứu phát hiện ra là những người đọc sách trên iPad trước khi đi ngủ có mức melatonin giảm, một loại hormone tăng vào buổi tối và gây buồn ngủ. Những người tham gia này cũng mất nhiều thời gian hơn để chìm vào giấc ngủ và họ trải qua ít giấc ngủ REM hơn.
Nguyên nhân là gì? – Loại ánh sáng xanh đã phát ra từ thiết bị di động. Các tế bào ở sau mắt chứa một loại protein nhảy cảm với ánh sáng có khả năng thu nhận các bước sóng ánh sáng đặc biệt. Những tế bào nhạy cảm ánh sáng này sau đó gửi tín hiện đến “đồng hồ” của não bộ, nơi điều chỉnh nhịp sinh học.
Thông thường, ánh sáng xanh đạt cực đại vào buổi sáng, báo hiệu cơ thể thức dậy trong ngày mới. Ánh sáng đỏ tăng vào buổi tối, báo hiệu thời gian cần thư giãn và đi ngủ. Bằng cách làm gián đoạn chu kỳ tự nhiên này bởi ánh sáng xanh phát ra từ thiết bị di động, chu kỳ ngủ-thức thường bị đảo lộn.
Những sự gián đoạn giấc ngủ này có làm tổn thương não bộ và sức khỏe tinh thần của bạn. Giấc ngủ kém có liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe tâm thần khác nhau, bao gồm thay đổi tâm trạng, căng thẳng, lo âu, trầm cảm, và mơ màng.
Lần sau khi bạn bị cám dỗ muốn chơi thiết bị di động trên giường, hãy nghĩ về ảnh hưởng có thể xảy ra này lên não bộ và giấc ngủ của bạn, thay vào đó hãy cân nhắc việc chọn một quyển sách giấy để đọc.
Điện thoại Có thể Khiến Chúng ta Lười biếng về Mặt tinh thần – Our Phone Might Be Making Us Mentally Lazy
Thiết bị di động không chỉ gây mất tập trung – chúng ta cũng phụ thuộc vào chúng để cung cấp thông. Chúng ta không còn phải ghi nhớ số điện thoại, email – tất cả những thông tin này được lưu trữ thuận tiện trong danh sách liên lạc ở điện thoại.
Thay vì nghiền ngẫm những câu hỏi mà bạn có thể có về thế giới xung quanh, bạn chỉ cần lấy điện thoại của mình và tìm kiếm câu trả lời trên Google. Thay vì cố nhớ những cuộc hẹn, buổi hẹn, ngày tháng, bạn chỉ cần dựa vào một ứng dụng iPhone để nhắc bạn điều cần hoàn thành mỗi ngày.
Và một số chuyên gia cảnh báo rằng việc phụ thuộc quá nhiều vào thiết bị di động cho tất cả những câu trả lời có thể dẫn đến sự lười biếng về mặt tinh thần. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng có mối liên hệ giữa việc dựa dẫm vào điện thoại thông minh và lười biếng về tinh thần.
Điện thoại thông minh không hoàn toàn biến những người từ suy nghĩ sâu sắc thành người lười suy nghĩ, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng những người có tư duy trực quan bẩm sinh – hoặc những người hành động dựa trên bản năng và cảm xúc – có xu hướng dựa dẫm vào điện thoại thường xuyên hơn.
Các nhà nghiên cứu cho rằng điều này có thể cản trở sự tư duy phân tích và logic. Một số người thậm chí còn thắc mắc rằng liệu việc sử dụng điện thoại quá nhiều có góp phần giảm trí thông minh hay không.
Rõ ràng, cần nhiều nghiên cứu hơn để chắc chắn hơn. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo việc sử dụng những thiết bị di động đã vượt xa các nghiên cứu về chủ đề này. Các nhà khoa học và bác sĩ đang bắt đầu hiểu về những ảnh hưởng tiềm ẩn ngắn hạn và dài hạn của điện thoại thông minh lên não bộ.
Những thiết bị di động chắc chắn có những tác hại, nhưng các nhà nghiên cứu cũng cho rằng ta vẫn chưa hiểu toàn diện chúng có thể mang lại lợi ích như thế nào cho não bộ.
Vậy Bạn Có thể Làm Gì để Bảo vệ Não bộ – So What Can You Do to Protect Your Brain
Ngay cả khi chúng ta biết rằng điện thoại có thể có những ảnh hưởng tiêu cực lên bộ não của mình, nhưng thực tế là ta cần nó. Đối với nhiều người, chúng là sự kết nối với thông tin, nguồn tài nguyên, công cụ, và thông tin liên lạc cần thiết cho cuộc sống hàng ngày.
Điều chúng ta có thể làm là cố gắng có chủ ý hơn về cách ta sử dụng và tương tác với điện thoại của mình. Các chiến lược sau đây có thể giúp bạn:
Xây dựng Sự nhận thức – Build Awareness
Chúng ta cần biết mình đang giải quyết vấn đề gì trước khi ta có thể thực hiện các bước giải quyết nó. Các câu hỏi sau đây có thể hữu ích:
* Bạn đang sử dụng nó cho việc gì?
* Thời gian sử dụng trung bình hàng ngày của bạn là bao nhiêu?
* Bạn có sử dụng điện thoại để xoa dịu những cảm xúc khó khăn hoặc trốn tránh những nhiệm vụ quan trọng không?
Việc trả lời những câu hỏi như vậy có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về những vấn đề mà bạn có thể muốn giải quyết.
Cân nhắc Thiết lập Giới hạn – Consider Setting Limmits
Việc thiết lập giới hạn cụ thể cho việc sử dụng điện thoại có thể hữu ích. Điều quan trọng là bạn phải có mục đích sử dụng điện thoại di động nhưng bạn cũng nên cân nhắc xem điều gì phù hợp với mình.
Đối với một số người, việc này có thể là xóa một số ứng dụng nhất định khỏi điện thoại. Những người khác có thể thấy hữu ích khi sử dụng ứng dụng hoặc cài đặt điện thoại để kiểm soát thời lượng họ sử dụng một số ứng dụng hoặc trang web nhất định mỗi ngày.
Một số người cảm thấy sẽ hữu ích nếu có thời gian không sử dụng điện thoại hoặc thậm chí cả ngày. Ví dụ, bạn có thể quyết định sẽ không sử dụng điện thoại sau 7PM hoặc vào thứ bảy để có thể hoàn toàn tập trung vào những người khác trong cuộc sống của mình.
Điều Này Có Nghĩa Gì Đối Với Bạn – What This Means For You
Trong khi các chuyên gia đang bắt đầu để có một bức tranh rõ ràng hơn của những tác động bởi điện thoại lên não bộ, thì thực tế rằng vẫn có nhiều điều chúng ta không biết. Điều tốt nhất bạn có thể làm là cân nhắc một vài tác động này có thể xảy ra và thực hiện các bước để có chủ đích hơn khi sử dụng điện thoại của mình. Hãy cho bản thân nghỉ ngơi, đặt ra giới hạn nếu cần, và đảm bảo rằng bạn không dựa vào các thiết bị công nghệ để thay thế các kết nối trong thế giới thực.
Bài viết gốc:
