Nổi Tiếng Sao Mà Khổ Vậy Nè? (Phần 3)
Bản quyền bài viết gốc thuộc về Tiến sĩ Patrick Wanis.
“Các bạn yêu tôi, các bạn thực sự, thực sự rất yêu tôi” – Việc mất đi sự thân mật và ảo tưởng
Trong bộ phim The Mask, Jim Carrey đã chế giễu một bài phát biểu nổi tiếng của Sally Field khi nhận giải thưởng, với lời cảm ơn đầy xúc động, mặc dù bị trích dẫn sai: “Cảm ơn! Các bạn yêu tôi. Các bạn thực sự rất yêu tôi.”
Khi danh tiếng và những cái bẫy xung quanh nó chiếm lĩnh cuộc sống (bao gồm cả sự cô lập, nỗi cô đơn và khoảng cách với gia đình), bạn tìm đến người hâm mộ để giải tỏa cơn khát được thân mật – đôi khi “tình yêu và sự chú ý” của họ còn mạnh mẽ và lôi cuốn hơn cả gia đình. Họ liên tục bày tỏ tình cảm, từ những tấm thiệp, hoa, thư tay, tiếng hò reo vang dội đến sự chú ý không ngừng nghỉ. Điều đó khiến bạn khó cưỡng lại việc được công chúng tôn thờ – một cảm giác mà gia đình không thể mang lại được.
“Khi còn trẻ, bạn để tâm đến suy nghĩ của người khác. Và bạn xem những người thân của mình là lẽ đương nhiên. Bạn lãng phí rất nhiều năng lượng để tạo ấn tượng tốt với người lạ. Khi bạn trưởng thành hơn, bạn tập trung năng lượng đó vào những người thân thiết, vào gia đình. Và bạn lịch thiệp hơn.” – Michael Douglas chia sẻ về việc đã không trân trọng người vợ Catherine Zeta-Jones của mình, thay vào đó tập trung vào sự chú ý và chấp nhận từ người khác, dẫn đến cuộc chia tay tạm thời của họ.
Michael Douglas. Ảnh: Báo Tuổi Trẻ
Tuy nhiên, một ngày nào đó, bạn sẽ được khai sáng và nhận ra điều đó không thực sự thỏa mãn vì đây chỉ là sự thân mật giả tạo. Đó thậm chí là một mối quan hệ một chiều khi người hâm mộ tưởng rằng họ có mối quan hệ với bạn. Họ không biết bạn thực sự là ai và bạn cũng không biết họ. Họ nghĩ họ hiểu bạn, nhưng thực ra chỉ là hình ảnh của bạn. Và dù bạn có dốc lòng chia sẻ, họ cũng không thể làm dịu nỗi đau hay mang lại tình yêu và sự chấp nhận vô điều kiện cho bạn.
Thêm vào đó, sự chú ý liên tục và áp lực từ những ánh mắt ngưỡng mộ dồn dập sẽ khiến bạn cảm thấy ngột ngạt.
“Tôi muốn nói rằng, không ai nói cho bạn biết điều gì sẽ xảy ra khi bạn trở nên nổi tiếng, và tôi đã không xử lý chuyện đó tốt. Tôi từng là một ngôi sao trẻ, mới nổi, nóng bỏng và có sự kiêu ngạo không thể tin nổi như Ty Webb [nhân vật đánh golf trong phim Caddyshack], là người khi được hỏi anh ấy đo lường sự thành công như thế nào, anh ấy đáp: “Dựa vào chiều cao.” Theo thời gian, sự ái kỷ và kiêu ngạo đó đã dần giảm bớt. Nhưng nó thực sự từng tồn tại. Giờ tôi đã già hơn. Và là một kẻ hay than phiền.” – Chevy Chase
Chevy Chase. Ảnh: CNN
13. “Mọi thứ đều xoay quanh tôi” – Chủ nghĩa ái kỷ – Yếu tố danh tiếng
Chủ nghĩa ái kỷ là một rối loạn được định nghĩa qua các biểu hiện như thiếu sự thấu cảm, những ảo tưởng phô trương, việc quan hệ tình dục bừa bãi, không có khả năng xây dựng các mối quan hệ ý nghĩa, nhu cầu được công nhận quá mức, phản ứng cực đoan với chỉ trích (thường là giận dữ), thái độ nóng nảy, sự ái kỷ quá đà, cô lập xã hội và trầm cảm.
“Khi bạn trở nên nổi tiếng, bạn sẽ trải qua khoảng thời gian một đến hai năm hành xử như một kẻ khốn nạn thực sự. Bạn không thể tự kiềm chế bản thân mình được. Điều này xảy ra với tất cả mọi người. Bạn có khoảng hai năm để điều chỉnh bản thân – nếu không, nó sẽ trở thành vĩnh viễn.” – Bill Murray
Bill Murray. Ảnh: CNN
Hầu hết thanh thiếu niên thường mang tính cách ái kỷ: họ tin rằng mình là trung tâm của vũ trụ, với một “khán giả tưởng tượng” luôn theo dõi và bị ấn tượng bởi những hành động và hành vi của họ. Các nghiên cứu cho thấy những người ở độ tuổi 20 có điểm số ái kỷ cao nhất.
Tôi gọi đây là Yếu tố danh tiếng.
“Nỗi đau lớn nhất trong đời tôi là tôi sẽ không bao giờ có thể xem chính mình biểu diễn trực tiếp.” – Kanye West
Anh Ye. Ảnh: VTV.vn
“Tôi muốn nói rằng, không ai nói cho bạn biết điều gì sẽ xảy ra khi bạn trở nên nổi tiếng, và tôi đã không xử lý chuyện đó tốt. Tôi từng là một ngôi sao trẻ, mới nổi, nóng bỏng và có sự kiêu ngạo không thể tin nổi như Ty Webb [nhân vật đánh golf trong phim Caddyshack], là người khi được hỏi anh ấy đo lường sự thành công như thế nào, anh ấy đáp: “Dựa vào chiều cao.” Theo thời gian, sự ái kỷ và kiêu ngạo đó đã dần giảm bớt. Nhưng nó thực sự từng tồn tại. Giờ tôi đã già hơn. Và là một kẻ hay than phiền.” – Chevy Chase
Điều này cũng được gọi là Chủ Nghĩa Ái Kỷ Đến Từ Hoàn Cảnh (Acquired Situational Narcissism), một thuật ngữ được đặt ra bởi Robert B. Millman, Giáo sư Tâm thần học tại Trường Y Khoa Weill Cornell thuộc Đại học Cornell. Ông cho rằng khi trở thành người nổi tiếng, bạn dần với việc mọi người chỉ chăm chăm nhìn vào mình đến mức bạn ngừng xem trọng lại người khác – tức là bạn mất đi sự thấu cảm cũng như sự quan tâm đến người khác và trở nên ái kỷ.
Thuốc giải cho chủ nghĩa ái kỷ ở người nổi tiếng không phải là thất bại hay mất đi danh tiếng và tài sản. Tôi đã gặp và chứng kiến nhiều người từng giàu có, nổi tiếng nhưng mất tất cả và trở nên cay đắng, giận dữ, oán hận thay vì trở nên nhân từ, đồng cảm và trân trọng cuộc sống.
Nhiều người nổi tiếng đã tìm cách giúp đỡ – Marie Osmond đến thăm Bệnh viện Nhi Chicago để gặp gỡ bệnh nhân, gia đình họ và tham gia các buổi kể chuyện; Don Cheadle đã đến Darfur, Sudan vào năm 2005, nơi lực lượng dân quân được chính phủ tài trợ đã giết 400.000 người và khiến 2,5 triệu người phải di dời; Joan Allen đã đọc và kể chuyện tại Nhà trẻ Luôn-Mở-Cửa ở Manhattan; Lucy Liu đã đến thăm Lesotho ở Châu Phi như một phần của sáng kiến UNICEF. Cô cũng đến Balakot, Pakistan, sau trận động đất làm hơn 70.000 người thiệt mạng. Cô đã chứng kiến nỗi đau và mất mát khi giúp phân phát quần áo ấm và đi bộ giữa đống đổ nát cùng các trại tị nạn với “13 người ngủ trong một chiếc lều rất nhỏ.”
Kết quả là gì? Những ảo tưởng về sự vĩ đại và sự phủ nhận thực tế.
“[Con tôi]… là Người được chọn. Con tôi sẽ có sức mạnh để ảnh hưởng đến các quốc gia.” – Cha của Tiger Woods, Earl, năm 1996 dự đoán sự nổi tiếng của con trai mình, nói rằng con của anh sẽ lớn lao hơn cả Gandhi hay Đức Phật.
Tiger Woods. Ảnh: Britannica
Một số biểu hiện của sự ảo tưởng về sự vĩ đại đã được đề cập ở trên – thiếu ranh giới, “luật lệ không áp dụng cho tôi,” “thế giới này xoay xung quanh tôi,” “bạn không biết tôi là ai sao,” “tôi xứng đáng được như thế,” v.v. Tuy nhiên, khía cạnh khác của ảo tưởng về sự vĩ đại là niềm tin rằng tiền bạc sẽ tiếp tục chảy mãi mãi và sự dư dả sẽ không bao giờ kết thúc.
Nhiều người nổi tiếng đã phải trả giá đắt sau một cuộc đời tiệc tùng – lạm dụng rượu và chất kích thích, thiếu ngủ và không tự chăm sóc bản thân. Điều này dẫn đến điểm thứ hai về sự phủ nhận thực tế: Họ không ý thức được thế giới thực là gì.
Sau danh tiếng là sự suy sụp. Sự suy kiệt của cơ thể và thiếu sự nuôi dưỡng tâm hồn dẫn đến hàng loạt vấn đề về sức khỏe tinh thần: trầm cảm, xu hướng tự sát, nghiện ngập, việc tự hủy hoại và tiềm ẩn sự phá hủy cuộc đời của chính mình.
Có một niềm tin phổ biến rằng bằng việc kết hôn hoặc trở thành một phần của gia đình người nổi tiếng, một thế giới mới sẽ mở ra với chúng ta – một thế giới đầy hào nhoáng, tiệc tùng, sự giàu có và cuộc sống không ngừng nghỉ với những kỳ nghỉ xa hoa, những căn biệt thự lộng lẫy, người phục vụ và tất cả những điều tốt đẹp nhất.
Sự tiếp xúc với danh tiếng có tác động tiêu cực đến gia đình và các mối quan hệ của các celeb.
Thậm chí, vợ của một nhà khoa học cũng có thể trở thành nạn nhân của sự nổi tiếng.
Ông từng góp mặt trong bộ phim hoạt hình như The Simpsons, Star Trek, và thậm chí góp giọng trong một album của Pink Floyd.
Tuy nhiên, chính Stephen Hawking cũng thừa nhận rằng việc ông đón nhận sự nổi tiếng mới mẻ khi đó đã phá hủy cuộc hôn nhân đầu tiên với Jane.
Stephen và Jane Hawking. Ảnh: All That’s Interesting.
Ông trở thành “thần đồng công chúng”, như Jane nói. “[Chúng tôi] bị cuốn đi và rồi chìm nghỉm trong làn sóng danh tiếng và tài sản. Điều đó trở nên quá sức đối với tôi.” Sau 25 năm chung sống và có với nhau 3 người con, họ ly hôn vào năm 1990.
Như đã đề cập, ngoài việc bị cuốn trôi bởi “làn sóng danh tiếng và tài sản”, người nổi tiếng còn phải đối mặt với những cám dỗ không ngừng nghỉ cũng như cái tôi lớn và cảm giác tự mãn, điều này phá vỡ các ranh giới và thường dẫn đến chủ nghĩa ái kỷ.
Trong ngành điện ảnh, chẳng hạn, việc quay phim có thể kéo dài từ 3 đến 6 tháng – tức là phải xa cách bạn đời và con cái – trừ khi bạn là một diễn viên hạng A và đủ khả năng tài chính để đưa gia đình đi cùng. Và ngay cả khi như vậy, bạn cũng làm việc nhiều giờ, đôi khi suốt đêm, điều này lại một lần nữa lấy đi thời gian bên con cái và gia đình.
– Các paparazzi và phương tiện truyền thông đặt ra những kỳ vọng lớn hơn về bạn và muốn mô tả bạn theo một trong hai cách – hoặc bạn rất tận tụy và đắm say trong tình yêu với nhau, hoặc bạn đang lừa dối và sắp chia tay.
– Cám dỗ bao quanh cả hai, cũng như nghi ngờ.
– Lịch trình bận rộn và những cam kết kéo bạn xa nhau về mặt vật lý và địa lý.
– Cái tôi và sự tự mãn có thể nhanh chóng làm suy yếu và làm hỏng tình yêu của bạn cho nhau.
(Còn 1 phần cuối)
