Phép nhân hoá không bao giờ có thực

Nhân hoá không làm nên sự sinh động, ngược lại, sự sinh động của trần gian là sẵn có, nó xuất hiện trước và là một phần cách nhìn thế giới của người sáng tạo. Nó làm nên một thứ gọi là không gian văn chương, một cái xới mà vạn vật đều mang tâm hồn của chúng góp vào. Khoảnh khắc ta phát hiện ra tâm hồn của sự vật chính là lúc mở được một cách cửa vào thế giới khác. Đi vào tâm hồn của sự vật, đó là bản chất của văn học. Chẳng có ai thèm đi bắt chước con người hoặc được gán cho các yếu tố của nhân tính cả. Bởi những chuyển động của tự nhiên trong văn học đi song song với chuyển động của từ ngữ. Đúng hơn là các từ bắt đầu thoát y và chuyển nghĩa để đi vào thế giới với một sức sống khác. Tại sao ta lại cho rằng ô cửa sổ được ví von như là khóc mà tại sao không nghĩ rằng: sự khóc được định nghĩa lại?

(Chính vì thế Nguyễn Tuân mới hay cầu kì, trong thế giới cuả Nguyễn Tuân: từ ngữ và biểu nghĩa của nó hoà vào làm một. Các từ không phải chỉ tự bày tỏ ý nghĩa mà nó chịu trách nhiệm truyền tải, mà bản thân nó có câu chuyện riêng: ta còn thấy được các từ của các nhà văn lớn còn liên lạc với nhau. Hấp lực của nhịp hành văn đôi khi cuốn tác giả vào, nhưng nó buộc phải như vậy, nó cần đủ khả năng để lớn hơn cả chính người viết, cho đến khi cất lên để đứt gãy thực tại – nếu bạn đọc nào có nhìn thấy trong tác phẩm của Nguyễn Tuân rất nhiều những âm thanh ngắt mạch như vậy)