Quy hoạch giao thông vận tải hướng đến mạng lưới đa phương thức

Ngày 17-10, Sở Giao thông Vận tải Hà Nội phối hợp với Cơ quan hỗ trợ hợp tác quốc tế Vùng Paris tại Việt Nam (PRX-Vietnam), tổ chức hội thảo quốc tế với chủ đề “Quy hoạch giao thông vận tải hướng đến mạng lưới đa phương thức”.

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: Tuấn Lương

Vận tải đa phương thức là mục tiêu của quy hoạch

Tại hội thảo, các chuyên gia Vùng Ile-de-France (Pháp) đã chia sẻ kinh nghiệm và kế hoạch, mục tiêu quy hoạch giao thông vận tải.

Thủ đô Paris (Pháp) là nơi nhiều người ưa chuộng sử dụng xe đạp. Ảnh: Wanderlustcrew

Theo bà Sandrine Salaun – Cơ quan quản lý giao thông Vùng Ile-de-France, hiệu quả giao thông công cộng liên quan đến mạng lưới và kết nối giữa các phương thức vận tải, hoặc giữa các tuyến vận tải (tàu điện ngầm, xe buýt…).

Kết nối đa phương thức là việc sử dụng thành công nhiều phương thức di chuyển kết nối, để đi đến nơi mong muốn. Để thúc đẩy việc chuyển đổi phương tiện cá nhân sang vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn, các ga, bến tàu phải dễ dàng tiếp cận và phù hợp với phương thức di chuyển.

Ông Cédric Aubouin – Cơ quan quản lý giao thông Vùng Ile-de-France cho biết, việc xây dựng quy hoạch giao thông vận tải cho toàn bộ vùng là bắt buộc, nhằm đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách, hàng hóa, bảo vệ môi trường và sức khỏe người dân, đồng thời nghiên cứu đồng bộ và hiệu quả của các chính sách về giao thông… Quá trình thực hiện quy hoạch có sự tham vấn với các chủ thể tham gia giao thông; đánh giá tác động môi trường để tích hợp các vấn đề môi trường và quy hoạch.

Quy hoạch giao thông vận tải Vùng Ile-de-France giai đoạn 2019-2030 đề ra 14 định hướng chiến lược, bao gồm: Tiếp tục phát triển giao thông công cộng hấp dẫn, thu hút hành khách; lấy người đi bộ là trung tâm của các chính sách về giao thông; đưa ra lộ trình mới cho việc tiếp cận của người dân vào chuỗi di chuyển; tăng cường sự năng động của đô thị với việc sử dụng xe đạp; phát triển hình thức chia sẻ, sử dụng chung xe ô tô; tăng cường kết nối đa phương thức và liên phương thức; làm cho giao thông đường bộ trở nên an toàn hơn, bền vững và đa phương thức hơn; chia sẻ tốt hơn hạ tầng giao thông đô thị.

Các chính sách giao thông tĩnh cũng được điều chỉnh phù hợp với hoàn cảnh địa phương; cho phép tổ chức hiệu quả hoạt động logistics, cả về kinh tế và môi trường; thúc đẩy sự chuyển đổi năng lượng sạch của các bãi đỗ xe, xe chuyên dụng, xe chở hàng nặng.

Chính sách công về giao thông được điều phối, chia sẻ và tương hỗ; tăng cường quản lý giao thông để thay đổi hành vi tham gia giao thông của người dân.

Đáp ứng yêu cầu phát triển Thủ đô “văn hiến – văn minh – hiện đại”

Chỉ rõ thực trạng hệ thống hạ tầng giao thông đô thị của Hà Nội, đại diện Viện Chiến lược và phát triển giao thông vận tải (Bộ Giao thông Vận tải) cho rằng, những năm qua, Hà Nội đã có sự đột phá về phát triển đồng bộ, hiện đại kết cấu hạ tầng, nhất là hệ thống đường vành đai, trục hướng tâm, cầu đường bộ, gắn với nâng cao năng lực vận tải hành khách công cộng.

Tuy nhiên, các chỉ tiêu quan trọng chưa đạt so với quy hoạch và tiêu chuẩn (tỷ lệ diện tích đất dành cho giao thông, tỷ lệ vận tải hành khách công cộng…).

Mạng lưới các tuyến đường giao thông thuộc hệ thống hạ tầng khung vẫn chưa hình thành đầy đủ, đồng bộ. Tiến độ đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt đô thị rất chậm. Kết quả xây dựng hạ tầng giao thông không theo kịp tiến độ đô thị hóa…

Giải pháp cốt lõi, đột phá là phải chuyển đổi nhanh sang đường sắt đô thị. Ảnh: MRB cung cấp

Giải pháp cốt lõi, đột phá là phải chuyển đổi nhanh sang đường sắt đô thị. Bởi chỉ đường sắt đô thị mới đáp ứng được vận tải khối lượng lớn, khắc phục nhanh vấn đề hạ tầng không theo kịp nhu cầu giao thông.

Cùng với đó là phát triển hệ thống giao thông công cộng tích hợp giữa các loại hình xe đạp, xe buýt… nhằm hỗ trợ và gom khách cho hệ thống đường sắt đô thị.

Để quy hoạch phát triển giao thông vận tải thành phố Thủ đô xanh, bền vững, Tiến sỹ Nguyễn Thị Diễm Hằng – Viện Nghiên cứu phát triển kinh tế – xã hội Hà Nội khuyến nghị, thành phố cần quy hoạch các tuyến đường dành riêng cho giao thông phi cơ giới, bao gồm xe đạp và người đi bộ; quan tâm quy hoạch hạ tầng giao thông tĩnh, trong đó có cả các khu vực trông giữ xe máy, xe đạp cho người dân tại các ga tàu điện, bến xe buýt để khuyến khích người dân sử dụng phương tiện công cộng.

Đi đôi với đó, thành phố có chính sách hạn chế phương tiện cá nhân, đặc biệt tại khu vực trung tâm thành phố. Có thể áp dụng các biện pháp như thu phí vào nội đô hoặc hạn chế số lượng xe vào giờ cao điểm để giảm ùn tắc và khí thải; tăng cường ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số trong điều hành giao thông, phát triển giao thông công cộng…

Hà Nội cần sớm quy hoạch không gian cho người đi bộ. Ảnh: Tuấn Lương

Ghi nhận những chia sẻ, đóng góp của các chuyên gia trong nước và quốc tế, Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội Đỗ Việt Hải cho biết, Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 đang trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đã xác định phương án phát triển mạng lưới giao thông.

Phương án phát triển mạng lưới giao thông đáp ứng yêu cầu phát triển Thủ đô “văn hiến – văn minh – hiện đại”, là cực tăng trưởng khu vực phía Bắc và cả nước, là động lực của vùng Đồng bằng sông Hồng, kết nối Thủ đô với các tỉnh, thành phố cả nước và thế giới.

Đồng thời, phương án phát triển giao thông của Thủ đô đáp ứng định hướng phát triển gắn với 3 chuyển đổi: Chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, phát triển kinh tế tuần hoàn.

“Quy hoạch Thủ đô xác định 6 nhiệm vụ trọng tâm, 4 khâu đột phá để phát triển Thủ đô trong giai đoạn tới đều có nội dung về hạ tầng giao thông. Theo đó, tập trung phát triển hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ, kết nối liên vùng bằng các tuyến đường cao tốc, đường vành đai, các nút giao thông cửa ngõ, hệ thống cầu qua sông Hồng, sông Đuống. Giao thông công cộng được phát triển, trong đó cơ bản hoàn thành đường sắt đô thị, đường vành đai, các cầu qua sông Hồng trước năm 2035, giải quyết căn bản tình hình ùn tắc tại các cửa ngõ của thành phố và khu vực nội đô”, ông Đỗ Việt Hải nhấn mạnh.