Thanh Hóa: Chung tay xây dựng nông thôn mới gắn với đô thị hóa

(Xây dựng) – Với phương châm phát triển kinh tế nông thôn và đô thị hóa, xây dựng hạ tầng kinh tế – xã hội đồng bộ và từng bước hiện đại, bảo đảm môi trường, cảnh quan nông thôn sáng – xanh – sạch – đẹp – an toàn, giàu bản sắc văn hóa truyền thống, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển bền vững, xây dựng nông thôn mới (NTM) tại Thanh Hóa đã mang lại hiệu quả.

Xây dựng nông thôn mới gắn với xây dựng hạ tầng kinh tế – xã hội đồng bộ và từng bước hiện đại.

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM năm 2023, tỉnh Thanh Hóa gặp nhiều khó khăn và thử thách bởi ảnh hưởng của suy thoái kinh tế thế giới, kinh tế chưa phục hồi sau đại dịch Covid-19. Vì vậy, việc phát triển kinh tế, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân nông thôn gặp nhiều khó khăn, đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến tiến độ, kết quả thực hiện chương trình. Một số tiêu chí, chỉ tiêu xã NTM, xã NTM nâng cao được Trung ương quy định còn chưa phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, ảnh hưởng đến quá trình triển khai thực hiện. Số xã chưa đạt chuẩn NTM của tỉnh Thanh Hóa đa số tập trung ở khu vực miền núi, có vị trí địa lý, địa hình không thuận lợi, xuất phát điểm thấp, kinh tế khó khăn, các tiêu chí còn lại chưa đạt chuẩn chủ yếu thuộc nhóm tiêu chí về hạ tầng kinh tế – xã hội.

Nhưng với sự đồng thuận và chung tay góp sức của cả hệ thống chính trị và nhân dân, trong năm 2023 và quý I/2024, tỉnh Thanh Hóa có thêm 1 đơn vị cấp huyện, 17 xã và 17 thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM; 40 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 14 xã và 173 thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 187 sản phẩm được công nhận OCOP. Bình quân toàn tỉnh đạt 16,85 tiêu chí/xã. Lũy kế đến nay, Thanh Hóa đã có 13 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn và hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM; 363 xã và 717 thôn, bản miền núi đạt chuẩn NTM; 97 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 23 xã, 480 thôn, bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu.

Với những thành quả đó, tỉnh Thanh Hóa đặt mục tiêu năm 2024, toàn tỉnh phấn đấu có thêm 1 huyện, 19 xã và 60 thôn/bản miền núi đạt chuẩn NTM; 2 huyện và 19 xã đạt chuẩn NTM nâng cao; 10 xã và 30 thôn/bản đạt chuẩn NTM kiểu mẫu; 120 sản phẩm OCOP được cấp có thẩm quyền công nhận.

Một góc nhỏ của xã Hoằng Đồng, huyện Hoằng Hóa sau khi thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.

Bên cạnh đó, nhiệm vụ chuyển đổi số trong xây dựng NTM đã mang lại kết quả tích cực. 100% hồ sơ công việc cấp tỉnh, cấp huyện và cấp xã đã được xử lý trên môi trường mạng, vượt so với mốc chỉ tiêu ban đầu là năm 2025. Toàn tỉnh đã triển khai xây dựng được 23 thôn thông minh thuộc các xã NTM kiểu mẫu; có 6 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu với lĩnh vực nổi trội về chuyển đổi số.

So với các kế hoạch của tỉnh đề ra, tính riêng năm 2023, số lượng xã NTM nâng cao đạt và vượt 150% kế hoạch; số lượng sản phẩm OCOP đạt và vượt 130% kế hoạch. Thanh Hóa có số lượng xã đạt chuẩn NTM thuộc tốp đầu cả nước. Chất lượng của các xã được công nhận đạt chuẩn NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu được nâng lên. Số lượng sản phẩm OCOP thuộc top 5 cả nước và đa dạng về chủng loại.

Từ đó, phong trào hiến đất mở rộng đường giao thông đã mang lại kết quả tích cực, góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng NTM tại các địa phương. Điển hình như: Nhân dân huyện Triệu Sơn đã hiến hơn 350.000m2; nhân dân huyện Quảng Xương hiến hơn 111.000m2, nhân dân huyện Đông Sơn hiến hơn 90.000m2 đất các loại. Nhiều huyện miền núi, mặc dù điều kiện khó khăn, nhưng người dân vẫn nhiệt tình tham gia hiến đất để xây dựng NTM, như: Nhân dân huyện Thạch Thành hiến hơn 83.000m2; nhân dân huyện Như Xuân hiến hơn 99.000m2; nhân dân huyện Ngọc Lặc hiến gần 95.000m2…

Tính riêng giai đoạn 2021-2023, người dân trên địa bàn tỉnh đã hiến gần 1,5 triệu m2 (trong đó, đất ở hơn 600.000m2, đất khác gần 900.000m2); di dời, phá dỡ khoảng 650 nhà ở dân cư (trị giá hơn 57 tỷ đồng); phá dỡ hơn 2.400 công trình tường rào, cổng nhà, sân, nhà vệ sinh…, trị giá hơn 90 tỷ đồng. Nhân dân trong tỉnh còn đóng góp tiền mặt hơn 640 tỷ đồng và hơn 590.000 ngày công lao động (trị giá khoảng 202 tỷ đồng) để xây dựng lại tường bao, công trình công cộng mới cũng như mở rộng và hiện đại hóa hệ thống giao thông nông thôn.