Ukraine nói Iskander chỉ diệt mục tiêu giả, Nga lại tung hình ảnh mới

Bộ Quốc phòng Nga ngày 7.7 ra tuyên bố cho biết đã bắn tên lửa đạn đạo Iskander-M phá hủy 2 bệ phóng Patriot và một trạm radar Giraffe tại khu vực cảng Yuzhne thuộc tỉnh Odessa ở miền nam Ukraine.

Bộ này cho biết vụ tấn công được tiến hành hôm 6.7, và công bố một video do máy bay không người lái quay cho thấy những vật thể được cho là các mục tiêu, sau đó là những vụ nổ xảy ra ngay vào ban ngày tại một khu vực trống trải gần bờ biển.

Trong một bài viết trên mạng xã hội sau đó, Tư lệnh không quân Ukraine Mykola Oleshchuk lại nói rằng Nga chỉ đánh trúng các mục tiêu giả mà Ukraine đã sắp đặt để đánh lừa đối phương. Ông đề cập hai trường hợp do phía Nga công bố, bao gồm vụ tấn công bệ phóng Patriot ở Odessa, và vụ tấn công vào sân bay Dolhintseve (tỉnh Dnipropetrovsk) hôm 3.7.

Theo tướng Oleshchuk, “quân nhân không quân Ukraine đã tiến hành các biện pháp phòng thủ bị động”. Ông viết: “Xin gửi lời cảm ơn đến những người giúp [làm ra] các mục tiêu giả chất lượng cao cho máy bay và các hệ thống phòng không. Đối phương đã tốn mất vài tên lửa Iskander, nhưng Ukraine sẽ có thêm nhiều mục tiêu giả”.

Trước đó, Ukraine được cho là đã chế tạo các hệ thống giả, rẻ tiền, mô phỏng như các vũ khí đắt tiền của phương Tây để lừa Nga tấn công.

Bộ Quốc phòng Nga chưa có bình luận. Tuy nhiên một tài khoản Telegram thân Nga lại tung ra một video mới dường như để phản bác lại thông tin tướng Oleshchuk đưa ra về trận đánh sân bay Dolhintseve. Video dường như cho thấy xăng máy bay chảy ra từ dưới một mái ngụy trang, và một đám cháy nhỏ sau đó chợt bùng nổ thành vụ cháy lớn, bốc khói cuồn cuộn. Hình ảnh này phù hợp với thông báo trước đó của Bộ Quốc phòng Nga rằng vụ tấn công đã phá hủy một máy bay tiêm kích MiG-29, vũ khí hàng không được cất giữ gần đó và một số xe.

Từ đầu tháng 7, Nga cũng tuyên bố đã phóng tên lửa Iskander vào 2 sân bay khác ở vùng Poltava, gây thiệt hại 7 máy bay Su-27 và một trực thăng Mi-24 của Ukraine.

Trong ngày 7.7, Phó chủ tịch Ủy ban Quốc phòng và An ninh Quốc gia của quốc hội Ukraine, bà Maryana Bezuglaya, đã trích gay gắt giới chỉ huy quân đội Ukraine, đặc biệt là lực lượng phòng không – không quân và kêu gọi ông từ chức. Lý do mà bà Bezuglaya đưa ra là các tướng lĩnh Ukraine có những hành động kém hiệu quả dẫn đến tổn thất về không quân và phòng không.

Bà nhắc đến việc các máy bay không người lái trinh sát của Nga đã thản nhiên bay qua vùng Poltava, còn lực lượng phòng không và không quân Ukraine đã bị tiêu diệt bởi “hỏa lực trực tiếp” một cách thoải mái. Nghị sĩ Bezuglaya đặc biệt lưu ý đến tổn thất của các bệ phóng Patriot, và cáo buộc cấp chỉ huy đã hoạt động không đúng cách và thiếu ngụy trang.

Patriot là một trong những hệ thống vũ khí cần thiết cho việc phòng thủ của Ukraine. Mỗi tổ hợp Patriot gồm nhiều thành phần như bộ phát điện, trạm radar, hệ thống phát hiện và theo dõi mục tiêu, hệ thống kiểm soát hỏa lực, và nhiều bệ phóng. Đây là hệ thống vũ khí đắt nhất mà Mỹ và đồng minh viện trợ cho Ukraine. Mỗi tổ hợp có giá gần 1,1 tỷ USD, trong đó đạn tên lửa có giá 690 triệu USD và các thành phần khác có giá 400 triệu USD.

Ukraine đang vận hành khoảng 3-5 tổ hợp Patriot được Mỹ và một số nước châu Âu chuyển giao. Đây từng được kỳ vọng là vũ khí có thể thay đổi đáng kể cục diện trên bầu trời Ukraine, nhờ năng lực chiến đấu vượt trội so với các hệ thống phòng không mà phương Tây viện trợ trước đó.

Đại tá Serhii Yaremenko, chỉ huy Lữ đoàn Tên lửa Phòng không số 59 Ukraine, hôm 4.7 cho biết kể từ bắt đầu trực chiến hồi tháng 5.2023, tổ hợp Patriot đã đánh chặn được toàn bộ tên lửa bội siêu thanh Kinzhal mà Nga bắn vào thủ đô Kyiv.

Nga cũng xem các tổ hợp Patriot là một mục tiêu ưu tiên. Bộ Quốc phòng Nga hồi tháng 3 cũng công bố video phá hủy ít nhất 3 bệ phóng Patriot gần tiền tuyến ở Donetsk, đồng thời tuyên bố đánh trúng cụm bệ phóng, xe đầu kéo, đạn dược và xe vận tải – nạp đạn của tổ hợp Patriot tại tỉnh Kherson.

Giới chuyên gia quân sự phương Tây nhận định Nga đã phá hủy ít nhất 10% tổng số bệ phóng Patriot có trong biên chế Ukraine. Bên cạnh đó nguồn đạn cho các hệ thống phòng không Ukraine cũng đang cạn dần, khiến những đợt tập kích bằng tên lửa và máy bay không người lái Nga có tỷ lệ thành công cao hơn.

Đức hôm 5.7 thông báo đã chuyển giao tổ hợp phòng không Patriot thứ ba từ nước này cho Ukraine. Romania và Mỹ hồi tháng 6 thông báo mỗi nước sẽ chuyển cho Ukraine thêm một hệ thống Patriot, trong khi Hà Lan nói sẽ cùng một quốc gia khác cung cấp linh kiện của tổ hợp này cho Ukraine, nhưng chưa có thời gian biểu cụ thể.