Vũ Tịch: Cơn mưa đêm tĩnh lặng vọng nỗi bi sầu
Vũ Tịch. Ảnh: Lê Diễm Diễm
Vũ Tịch là chuỗi dài bi thương như đêm mưa rơi dầm dề ở đất Việt thời phân tranh Tây Sơn – Nguyễn Ánh. Câu chuyện dẫn ta đi hết hố sâu này đến vực thẳm khác của những kiếp người sầu thảm. Ân oán cả một đời, từ lớp người đi trước đến thế hệ trẻ phải nhận lãnh và trả giá, nhân quả luân hồi bất tận.
“Số đâu có số lạ lùng
Nàng đến từ cơn mưa, bước ra từ cơn mưa, rồi hoà lẫn trong màn mưa trắng xoá nước. Ngọc Bình là cô công chúa Lê triều cuối cùng, một giai nhân với dung mạo sắc nước hương trời, phong nhã cốt cách nhưng lại mang trong mình nỗi u uất thê lương cả một đời. Người con gái thanh tịnh cao quý, mỏng manh như liễu, an tĩnh như mây nhưng lại hồng nhan bạc mệnh ấy dường như chỉ nắm giữ người mình vừa yêu thương vừa hận thù trong chớp nhoáng, chỉ một khoảnh khắc chóng vánh vài sát na, để rồi hai người rẽ hai lối, bỏ lại nỗi nhớ nhung đau đáu tang thương trong tim.
“Mài son bén phấn hây hây
Mấy kẻ hồng nhan thì bạc phận
(Hoa nhài – Nguyễn Trãi)
Nàng công chúa hồng nhan bạc mệnh. Nguồn: Behance Pham Duc Hanh
Quang Thùy là con trai trưởng của vua Quang Trung, một chính khách mang mệnh Thiên Không, cống hiến thật nhiều và cũng để vuột mất thật nhiều thứ, kể cả nàng, cả bản thân chàng. Quang Thùy, người con trai luôn băng giá cứng rắn nhưng từ lúc gặp nàng, khối bọc thép ấy đã bị nàng bẻ vỡ vụn mất rồi. “Nghĩ thân phù thế mà đau/ Bọt trong bể khổ, bèo đầu bến mê.”
“Thiên Không hội với Đào Hoa
Cơ mưu quyền biến hơn người
“Kìa thế cục như in giấc mộng,
(Cung oán ngâm khúc – Nguyễn Gia Thiều)
“Hoa nở không cùng ngắm
Muốn hỏi tương tư nơi đâu
(Vọng xuân từ – Tiết Đào)
“Muốn hỏi tương tư nơi đâu/ Khi hoa nở lúc hoa rơi?” Nguồn ảnh: Behance Pham Duc Hanh
Đời người sống vì điều gì, cho điều gì, ý nghĩa tồn tại là gì? Lẽ vô vi của cuộc đời và sự xoay chuyển của nó, liệu ta có thể chống lại được sao?
Kiếp phù sinh trông thấy mà đau
Chẳng qua một nấm cổ khâu xanh rì!”
Đọc cuốn tiểu thuyết lịch sử này mình không khóc chút nào, mà mình thấy nghẹt thở. Có lẽ cũng như Ngọc Bình công chúa, nước mắt mình đã chảy ngược vào trong, hoá thành màn mưa trong suốt đầy đau thương trong đêm dài vắng lặng.
Mình thích thể loại tiểu thuyết lịch sử như vậy, nơi góc khuất được phơi bày, để minh oan, để được hiển hiện một cách tường minh. Lịch sử là quá khứ đã qua, là cuộc sống của thế hệ trước. Mà quá khứ thì không thể có nếu như. Lịch sử để ta nhìn lại, học hỏi, ghi nhớ, thương cảm, hàm ơn, trân trọng và tránh những vết xe đổ mà bước tiếp. Đọc để thấy sử Việt cũng thăm thẳm, cũng phức tạp, cũng trù phú lắm. Lịch sử Việt Nam giai đoạn này đã được hồi hải mã của mình ghi nhớ, theo một cách ám ảnh nhất, thương xót nhất.
Nhân sinh như mộng triền miên hệt cơn mưa dầm dề ở Phú Xuân năm ấy. Chẳng ai để ý dưới hàng hiên có người con gái đang đứng ngắm mưa đêm rơi thoảng hương mạt lị thơm nồng, u tịch quạnh quẽ. Đừng tìm nữa ánh nắng ngập đôi mắt trong!
Mộng nan thành
Ngã thử thời tình.”
(Dịch nghĩa:
Mộng không thành.
Tình tôi lúc này.)
Tặng thêm một bản nhạc nhẹ nhàng mà vấn vương:
